Wereldwijde economische en geopolitieke achteruitgang
Hoewel de Verenigde Staten en Europa zich min of meer weten te herstellen, zien we in de meeste groeilanden een sterke vertraging. Nabil Jijakli, Deputy CEO van Credendo Group, een kredietverzekeraar die ratings toekent aan maar liefst 250 landen en regio’s in de wereld, schetst de zeer uiteenlopende situaties.
De ratings van Credendo zijn een betrouwbare barometer van de geopolitieke en economische situatie in de wereld. Over de voorbije 9 maanden van 2015 heeft de Belgische kredietverzekeraar al meer downgrades van de ratings doorgevoerd dan in 2014.
‘Een achteruitgang van de ratings zoals in 2008-2009 is niet meer aan de orde, maar het algemene klimaat verslechtert zeer duidelijk’, zegt Nabil Jijakli. ‘Tunesië biedt weliswaar weerstand terwijl Egypte, Jordanië en Libanon zich weten te handhaven, maar de chaos in Libië, Syrië, Jemen en Irak is compleet. De algemene rating van het Midden-Oosten en Noord-Afrika daalt met twee punten, en die was al niet bijzonder hoog. Daarnaast werpt Turkije zich meer en meer als een regionale macht op: de kaarten worden duidelijk herverdeeld. Op te volgen dus. De Russisch-Oekraïense crisis beïnvloedt de hele voormalige Sovjetregio. En het ziet er niet naar uit dat de spanningen in de Chinese Zee snel zullen afnemen.’
Een achteruitgang van de ratings zoals in 2008-2009 is niet aan de orde, maar het algemeen klimaat gaat er duidelijk op achteruit.
Nakende cycluswijziging
Terwijl ze vroeger een voortrekkersrol hadden, zetten de groeilanden nu een rem op de economische wereldgroei. Bovendien stijgt hun schuldgraad zorgwekkend. ‘De daling van de grondstofprijzen heeft ook een impact op de wisselkoersen en is duidelijk voelbaar, vooral in Afrikaanse landen ten zuiden van de Sahara (11 downgrades) en in het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (6 downgrades). Azië blijft, ondanks de vertraging in China, relatief stabiel qua risico.’
De wereld bevindt zich ongetwijfeld aan het begin van een cycluswijziging. Dat wordt bevestigd door de (bescheiden) groei in Europa en de Verenigde Staten en de duik van de meeste groeilanden. Geen enkele indicator wijst voor de eerstkomende maanden in de richting van een heropleving van de grondstofprijzen: de Chinese locomotief is stilgevallen, de wereldvraag naar olie is gedaald terwijl het aanbod overvloedig blijft, door opeenvolgende jaren van succesvolle oogst blijven de landbouwprijzen laag, enzovoort.
‘En de verhoging van de Amerikaanse rente hangt als een zwaard van Damocles boven de hoofden van de groeilanden waarvan de schuldgraad (in dollar) toeneemt’, zegt Nabil Jijakli. ‘Minder gediversifieerde economieën met een onevenwichtige handelsbalans en beperkte deviezenreserves, gaan daar het meest onder lijden. Met de Afrikaanse landen ten zuiden van de Sahara op kop.’