12:58 - 09 januari 2013 door Nadine Bollen,Petra De Rouck
Kunt u het voorbeeld van Fabiola volgen om uw erfenis te regelen?
Artikel
Reacties (5)
Meer in Erfenis Bewaren E-mailen Corrigeren Afdrukken Linken
Koningin Fabiola heeft een private stichting opgericht om een gepaste regeling uit te werken voor haar erfenis. Fabiola is niet de eerste die deze techniek toepast. Herinner u de commotie van eind vorig jaar toen bekend werd dat de Franse miljardair Bernard Arnault met zo’n stichting de belangen van zijn kinderen heeft beschermd.
De kranten van Sudpresse brachten woensdag het nieuws over de stichting van Fabiola. Het kinderloze koppel Boudewijn en Fabiola laat geen directe erfgenamen na. De koningin wil minstens een deel van haar erfenis naar haar directe, biologische neven en nichten laten vloeien. De Stichting moet vermijden dat de successierechten op haar fortuin oplopen tot 70 procent. Sinds de dood van koning Boudewijn in 1993 heeft Fabiola volgens de kranten een kleine 27 miljoen euro dotaties ontvangen, maar erfde ze ook nog van haar overleden echtgenoot.
Fabiola is niet de enige die de voordelen van een stichting benut. Vaak zijn het rijken die er gebruik van maken. Denk maar aan de Franse miljardair Bernard Arnault(1) die eind vorig jaar een Belgische private stichting oprichtte om de belangen van zijn kinderen te beschermen.
‘Toch zou het fout zijn te denken dat zo’n private stichting voorbehouden is voor de allerrijksten. Het is een perfect instrument om bijvoorbeeld de toekomst van een gehandicapt kind veilig te stellen of de continuïteit van een familiebedrijf te verzekeren’, weet Alain Nijs, advocaat bij Greenille.
De private stichting is een rechtspersoon, net zoals vennootschappen of vzw’s dat zijn. De stichting wordt opgericht door een of meerdere stichters, met als opzet een belangeloos doel te realiseren. ‘Belangeloos’ betekent dat de stichters of de bestuurders er geen voordeel uithalen.
Is een private stichting een middel om successierechten te vermijden? Als de stichting certificaten heeft uitgegeven, dan vallen die bij het overlijden in de nalatenschap en moeten er in principe successierechten betaald worden. Stichtingen zonder certificaten ontsnappen in principe aan de successierechten. Als vervanging wordt op het vermogen wel jaarlijks een taks van 0,17 procent geheven, voor zover het stichtingvermogen meer dan 25.000 euro bedraagt.
Gehandicapt kind
Ouders van een mentaal gehandicapt kind kunnen via een private stichting schikkingen treffen voor de dag dat ze er zelf niet meer zijn om voor hun kind te zorgen. Het is het typevoorbeeld van een private stichting met een onbaatzuchtig doel. De ouders brengen een deel van hun vermogen onder in de stichting, waarvan zowel het kapitaal als de inkomsten kunnen dienen voor de verzorging van het kind. Zolang de ouders leven, kunnen ze de stichting en dus het vermogen besturen. In de statuten wordt vastgelegd wie die taak op zich neemt na hun overlijden: broers of zussen, een ander familielid of een bevriende derde.
‘Die werkwijze kan worden doorgetrokken naar een private stichting met als doel een vorm van familiaal nood- of steunfonds. Het is een spaarpot voor de familie die aangesproken kan worden voor bijvoorbeeld de betaling van medische of studiekosten of voor bejaarde familieleden die op hun oude dag te weinig inkomsten hebben. Er mogen in principe volgens de wet wel geen uitkeringen zijn aan de stichters of de bestuursleden’, zegt Nijs. ‘Uitkeringen door de stichting moeten steeds passen in het belangeloze doel.’
Formaliteiten en kosten
‘Mensen die een private stichting oprichten, moeten er zich wel van bewust zijn dat ze werken met een specifieke rechtsvorm die formaliteiten en kosten meebrengt’, zegt Alain Nijs. De oprichting gebeurt via authentieke akte, wat de tussenkomst van een notaris vereist. Een alternatief is de stichting pas te laten ontstaan bij overlijden, door dat te regelen in een testament.
De belangrijkste belastingen zijn indirecte belastingen. Op schenkingen en een inbreng ‘om niet’ van roerende en onroerende goederen bij Belgische notariële akte moeten in het Vlaams Gewest 7 procent registratierechten betaald worden. Als het in te brengen vermogen groter is dan 100.000 euro is daarvoor ook een ministeriële goedkeuring nodig. Een belastingvrije bank- of handgift kan ook, maar dan zijn wel successierechten verschuldigd als de schenker binnen drie jaar overlijdt.
Er zijn ook nog administratieve formaliteiten. Bij kleine stichtingen volstaat wel een vereenvoudigde boekhouding.
Aandachtspunten
Waarop moet u letten bij het oprichten van een private stichting?
Zorg voor een duidelijke omschrijving van het doel. Dat doel mag meervoudig zijn, zoals het beheer van een kunstverzameling en de verzorging van familieleden met opbrengsten uit de exploitatie van de verzameling.
Leg vast wie het beheer overneemt als de stichter overlijdt.
Bepaal wanneer de private stichting ophoudt te bestaan. Dat kan bijvoorbeeld op een bepaalde datum zijn, bij het realiseren van het doel of het overlijden van het mentaal gehandicapte kind.
Stipuleer wat er gebeurt met het vermogen als de stichting ophoudt te bestaan.