Ziekenhuizen verspillen miljoenen euro's: duur medicijn tegen kanker gaat zo prullenbak in
Jaarlijks wordt voor tientallen miljoenen euro’s aan geneesmiddelen tegen kanker weggegooid. Daarom werken artsen en apothekers aan regels om overgebleven dure medicijnen te mogen hergebruiken. Ook onderzoeken ze een lagere dosering van immunotherapie.
Ellen van Gaalen 18-11-22, 03:00 Laatste update: 07:39
In 2019 ging 2,46 miljard euro naar dure geneesmiddelen. Bijna de helft daarvan ging op aan behandelingen tegen kanker. Naar verwachting zal dat bedrag verder stijgen. Het Integraal Kankerinstituut Nederland voorspelt dat het aantal kankerdiagnoses de komende tien jaar met 32 procent groeit tot 156.000 per jaar. Om die reden werken oncologisch medisch specialisten en ziekenhuisapothekers aan manieren om zuiniger met dure kankermedicatie om te springen.
Bij immunotherapie kunnen tientallen miljoenen euro’s worden bespaard door patiënten een lagere dosering te geven. Uit literatuuronderzoek blijkt dat alleen al de hoeveelheid van het medicijn pembrolizumab tot 22 procent omlaag kan. Ook willen medisch oncologen en ziekenhuisapothekers meer hergebruiken. Nu zitten Europese regels hergebruik nog in de weg.
Over het algemeen kost een kankermedicijn 3000 euro per doosje en patiënten hebben er 1 tot 3 per maand nodig
Charlotte Bekke, Radboudumc
De afgelopen jaren kregen vier ziekenhuizen vrijstelling om dure middelen wél opnieuw te gebruiken. Aan de proef deden 1074 patiënten mee. Patiënten die verzegelde doosjes overhielden, mochten die teruggeven. Met een chip controleerden de ziekenhuisapothekers of die medicijnen op de juiste temperatuur waren bewaard. ,,We hebben ongeveer 330 medicijnen retour gekregen en daarvan 255 opnieuw uitgegeven. Over het algemeen kost een kankermedicijn 3000 euro per doosje en patiënten hebben er 1 tot 3 per maand nodig”, legt Charlotte Bekker van het Radboudumc in Nijmegen uit.
Betaalbaar
Infuuszakken voor patiënten die niet komen opdagen, mogen nu wél voor een ander worden gebruikt. ,,Dat mocht niet door regels, maar sommige zakken kosten tot vier- à vijfduizend euro”, aldus Machteld Wymenga, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie. Het houdt medisch oncologen bezig hoe zij de kankerzorg betaalbaar en toegankelijk kunnen houden, zegt Wymenga. ,,Er komen zoveel patiënten bij en we krijgen meer dure behandelopties.’’
Binnen de vereniging gaan ook stemmen op om strenger te kijken naar behandelingen van palliatieve patiënten, ongeneeslijk zieke mensen. ,,Nu zeggen we dat de overlevingswinst van een behandeling minimaal twaalf weken moet zijn. Maar er zijn collega’s die vinden dat die termijn langer moet. We geven soms veel uit voor beperkte winst voor de patiënt.’
Ziekenhuisapotheker Roelof van Leeuwen: ,,Het zijn vaak dure medicijnen van duizenden euro’s die we weggooien.” © Arie Kievit
Tientallen miljoenen per jaar
Ziekenhuisapotheker Roelof van Leeuwen lukte het om de kosten van het Rotterdamse Erasmus MC met miljoenen per jaar te verminderen. En hij bruist nog van de ideeën. Waarom schrijven artsen 1005 milligram van een oncologisch middel voor, terwijl de verpakkingen per 100 milligram gaan? ,,Dan gooien we dus 95 procent weg. Dat zijn vaak dure medicijnen van duizenden euro’s.” Want aangebroken middelen mogen niet worden hergebruikt.
Van Leeuwen zet zich al jaren in voor doelmatiger gebruik van oncologische middelen. ,,Ik vind het erg als een infuus ter waarde van 25.000 euro wordt weggegooid”, zegt hij. En daarom is het zijn missie om zuiniger met kankermedicijnen te leren omgaan.