Telegraaf za 11 dec 2010: Air France-KLM gaat de strijd aan met Emirates door Ronald Veerman
HAARLEM - Twee jaar lang gierde de financiële crisis rond Air France-KLM, met als dieptepunt een jaarverlies van € 1,5 miljard. De zwarte cijfers keren weer terug, maar nu staat de Frans-Nederlandse gigant voor een nieuw groot luchtgevecht: het pareren van het sterk opkomende Emirates en andere kapitaalkrachtige maatschappijen uit het Midden-Oosten.
„We hebben iedereen verrast. Niemand dacht dat we dit jaar al weer winst gingen maken. Maar toch gaat het lukken”, meldt topman Pierre-Henri Gourgeon vanaf de Haarlemse Grote Markt, waar de Frans-Nederlandse bestuurstop voor zijn jaarlijkse ’heisessie’ is neergestreken.
KLM-baas Peter Hartman knikt bevestigend. „Men vond ons te soft bij de aanpak van de recessie. We wilden wel reorganiseren en scherp op de kosten letten, maar niemand ontslaan. En het werkt. We draaien nu beter dan de anderen.” Gourgeon erkent dat het zware tijden waren. „Zelfs binnen het bedrijf zag je op een gegeven moment pessimisme.”
Maar wat wil je ook, zegt hij, met zulke negatieve resultaten. „Gelukkig waren de meesten flexibel. Cargomedewerkers die niet zeurden toen ze plots vliegtuigen moesten schilderen, plus vele anderen die van functie moesten wisselen”, zo prijst de Fransman ook zijn personeel.
Volgens het duo is de opluchting zichtbaar. „Iedereen ziet nu dat het weer beter gaat. Eindelijk kunnen we weer normaal ons vak uitoefenen”, aldus de Franse topman.
„Natuurlijk zijn er ook dingen veranderd”, voegt de twee koppen grotere Hartman toe. „Toeristen en vooral zakenreizigers willen meer waar voor hun geld. Vooral op de kortere Europese verbindingen. Het moet voordeliger, maar tegelijk nog steeds top zijn. Dat betekent bijvoorbeeld geen champagne meer aan boord, maar wel een goede lounge en snelle mobiele incheckprocedures.”
Krachtmeting
Wereldwijd zijn de uitdagingen echter nog veel groter. „Fors groeien in China, India en de rest van Azië en veel nieuwe routes naar Zuid-Amerika. Daar gaat de echte krachtmeting plaatsvinden en daar willen we dus ook de sterkste zijn”, aldus de ceo van Air France-KLM.
Behalve bekende namen als Lufthansa en British Airways zijn het vooral de opkomende maatschappijen uit de Golfregio die de maatschappij daarbij steeds vaker zal tegenkomen. Samen hebben Emirates, Etihad en Qatar vele honderden vliegtuigen besteld, waarmee ze de traditionele maatschappijen willen wegvagen.
„Het wordt een hard gevecht. Al zal het dan ook wel eerlijk moeten gaan”, zo doelt de Fransman op de in zijn ogen dubieuze wijze waarop met miljarden dollars aan Arabische staatssteun Europese en Aziatische luchthavens in rap tempo worden bestormd.
„Brussel en de EU-landen zullen daar op een of andere manier een dam tegen moeten opwerpen. Het is niet gezond dat wij twaalf keer per week naar het Midden-Oosten vliegen en zij inmiddels 35 keer op Frankrijk. En geen maatschappij ter wereld is financieel in staat om zomaar negentig A380’s te bestellen. Dat kan alleen met staatsgaranties. Dat klopt gewoon niet. De EU en Europese overheden moeten inzien dat het Europese transport in omvang afneemt en dat men straks gedwongen wordt via de Golf naar bestemmingen in Azië, Afrika en Oceanië te reizen.”
„Canada heeft al ingegrepen. Daar zijn de enorme expansieplannen van Emirates precies om die reden geblokkeerd”, aldus Hartman, die benadrukt dat hij wel degelijk voor concurrentie is. „Maar het moet wel een gelijke strijd zijn”
Indien dat laatste het geval wordt, ziet Gourgeon Air France-KLM niet verrassend als winnaar uit de strijd komen. „Behalve prijs en service draait het immers steeds meer om joint ventures en allianties. Die hebben de Golfmaatschappijen niet en wij wel. Zo veel zelfs dat we samen met onze SkyTeam-partners 40% van de Chinese markt in handen hebben.”
Samenwerkingsverbanden die de komende jaren tot een heuse luchtbrug tussen Azië en Europa moeten leiden. „Via onze ’hubs’ in Amsterdam en Parijs gaan we honderden steden met elkaar verbinden. Megaplaatsen in China waar bijna niemand nog van gehoord heeft, maar die groter zijn dan New York”, aldus Gourgeon, die benadrukt dat Schiphol daarbij een cruciale rol zal spelen.
„Al die verhalen dat we luchthaven Charles de Gaulle willen voortrekken zijn onzin. Schiphol is cruciaal voor de groep en we willen er de komende jaren fors groeien. Met grotere vliegtuigen en nieuwe routes, waarbij Parijs en Amsterdam elkaar juist gaan aanvullen en versterken.”
Hartman legt uit. „Air France vliegt bijvoorbeeld al dagelijks op Buenos Aires, maar in plaats van een verdubbeling, gaat nu ook KLM deze stad vanuit Amsterdam aanvliegen. Dat gaan we ook naar Rio doen en Air France bijvoorbeeld weer in Lima.”
Consolidatie
Dat daarbij de komende jaren ook de huidige consolidatie in de luchtvaart fors zal doorzetten staat vast. „De drie wereldwijde allianties zullen snel groter en sterker worden”, aldus de Fransman.
„In tal van gezonde markten zie je een beperkt aantal grotere partijen concurreren. Alleen in de luchtvaart vochten we tot voor kort met z’n honderden tegen elkaar, met als gevolg dat niemand iets verdient. Dit is veel beter voor de sector. En bovendien gaan beleggers dan ook eens wat terugzien van hun luchtvaartinvestering.”