Grondstoffen voor je mobieltje
Geschokte reacties op aankondiging diepzeemijnbouw buiten VN om
Door Heleen Ekker·5 uur geleden·Aangepast: 4 uur geleden
© Gettyimages
Geschokte reacties op aankondiging diepzeemijnbouw buiten VN om
RTL Nieuws
Een plotselinge aankondiging van een Canadees bedrijf leidt tot grote verontwaardiging bij de leden van een VN-organisatie, de Internationale Zeebodem Autoriteit (ISA). Het bedrijf probeert toestemming te krijgen van de Amerikaanse regering om met diepzeemijnbouw te beginnen. Daarmee omzeilt het mogelijk de VN-organisatie.
Het bedrijf The Metals Company uit Vancouver, partner van het Nederlandse bedrijf Allseas, deed z’n aankondiging vorige week. Op dat moment liep er nog een vergadering van de Zeebodem Autoriteit, die zich duidelijk overvallen voelt.
Moment
De secretaris-generaal van de ISA veroordeelde de handelwijze van The Metals Company onmiddellijk, en uitte haar 'diepe bezorgdheid'. "Het is van groot belang om het exclusieve mandaat van de Autoriteit te bevestigen", schreef Leticia Carvalho in een verklaring.
De aankondiging komt op een belangrijk moment: over het winnen van de kostbare metalen en mineralen op de zeebodem, zoals mangaan, nikkel en kobalt, worden mogelijk binnenkort voor het eerst wereldwijde afspraken gemaakt.
Cruciale fase
De jarenlange discussie over diepzeemijnbouw belandt daarmee in een cruciale fase. Er wordt toegewerkt naar een mondiale 'code' die voorschrijft hoe in internationale wateren met de diepzeemijnbouw dient te worden omgegaan.
Over diepzeemijnbouw maakten we eerder deze video:
Zoeken naar schatten op de zeebodem: dit is diepzeemijnbouw
Een aantal landen is zeer terughoudend, terwijl andere juist geïnteresseerd zijn. Zo begint vandaag in Noorwegen, dat vorig jaar al diepzeemijnbouw aankondigde in de Noorse wateren, een grote conferentie hierover.
Ook landen als Japan, China en India zijn geïnteresseerd in diepzeemijnbouw. De meeste aandacht gaat tot nu toe uit naar een gebied ten westen van de Verenigde Staten. In de diepe oceaan gaat het daar om een gebied zo groot als de hele Europese Unie, waar bedrijven naar kijken.
VS tekende niet
The Metals Company vindt het proces om goedkeuring van de VN te krijgen te lang duren. Vandaar de gesprekken met de VS, een van de weinige landen die het Verdrag van de Verenigde Naties over het recht van de zee, nooit heeft ondertekend. Volgens Amerika-correspondent Erik Mouthaan is het verzoek van het Canadese bedrijf koren op de molen voor Trump.
"Trump is erg geïnteresseerd in de mineralen, zoals ook wel blijkt uit zijn ambities om Groenland over te nemen. Ook vindt hij het prachtig om trage internationale organisaties voorbij te streven met een snelle beslissing. En hij heeft een hekel aan de hordes die milieugroepen opleggen aan boringen, zijn motto is niet voor niets 'drill, baby, drill' (boren, boren, boren!)."
Accu's voor elektrische auto's
De VN-organisatie ISA, waar bijna 170 landen bij zijn aangesloten, beschermt de internationale diepzee. De mijnbouw op duizenden meters diepte is van belang voor de energietransitie, vinden de voorstanders. De grondstoffen kunnen worden gebruikt in accu's voor elektrische auto's en andere groene technologie, en in mobiele telefoons.
Vooral zogenoemde mangaanknollen, zo groot als aardappels, kunnen met machines van de zeebodem worden opgeraapt, en leveren veel geld op. Maar natuurorganisaties en wetenschappers zijn bezorgd. De gevolgen voor ecosystemen zijn nog grotendeels onbekend. Terwijl er in de diepzee wel recent duizenden nieuwe diersoorten zijn ontdekt.
Een mangaanknol
© Gettyimages
Een mangaanknol
Ook groeien mangaanknollen in zo’n extreem traag tempo dat het miljoenen jaren duurt voordat ze weer terug zijn in hun oorspronkelijke staat. De aankondiging van The Metals Company vindt Greenpeace dan ook 'gevaarlijk'.
Zeebodem van iedereen
"We roepen de internationale gemeenschap op om pal voor internationale samenwerking te blijven staan", zegt Louisa Casson van Greenpeace International. "De zeebodem is van iedereen – geen enkele staat of bedrijf mag daar eigenmachtig over beslissen. Alleen met een wereldwijd moratorium kan deze industrie worden gestopt."
Maar ook verschillende Nederlandse bedrijven investeren veel geld in onderzoek om de kostbare metalen naar boven te kunnen halen. Als steeds minder olie en gas wordt gebruikt, zullen de grondstoffen voor accu’s en windmolens ergens vandaan moeten komen, stellen zij.
Omstreden diepzeemijnbouw in Noorwegen: begin van nieuwe grondstoffenrevolutie?
Lees ook
Omstreden diepzeemijnbouw in Noorwegen: begin van nieuwe grondstoffenrevolutie?
Wetenschappers vinden dat eerst meer bekend moet zijn over de gevolgen. "We weten al dat er permanente schade optreedt bij diepzeemijnbouw", zegt Sabine Gollner van het NIOZ (Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee). Zij bezocht de bijeenkomst van de Internationale Zeebodem Autoriteit, afgelopen twee weken op Jamaica.
Unieke organismes
"Mangaanknollen groeien met een paar millimeter per miljoen jaar. Op die knollen leven microben, sponzen en koralen, die mangaan nodig hebben om op te kunnen leven. En we weten ook dat dit unieke organismen zijn, want deze soorten sponzen en koralen groeien nergens anders op."
Gollner vindt dat er meer maatschappelijk debat moet komen. "Letterlijk iedereen gebruikt metalen, denk maar aan je mobiele telefoon, dus iedereen zou zich ook best meer in de herkomst ervan kunnen verdiepen. Je zou je ook nog kunnen afvragen: wil ik echt elk jaar een nieuwe telefoon?"
VN overweegt diepzeemijnbouw toe te staan, maar wat zijn de gevolgen?