De Standaard
Bierbrouwer wordt vegan eierboer.
Premier Alexander De Croo houdt een eenvoudige glazen buis vast van 30 centimeter, gevuld met wit poeder. ‘Dat is het equivalent in eiwitten van zo’n 5.000 eieren’, zegt de in een witte stofjas gehulde nieuwe AB Inbev-ceo Michel Doukeris, in de kelder van Gitec. Dat is het wereldwijde innovatiecentrum van bierbrouwer AB Inbev, dat pal naast het hoofdkwartier van AB Inbev in Leuven ligt en waar 120 onderzoekers werken. Doukeris leidt er De Croo rond, samen met David De Schutter, de Belg die Gitec leidt.
Tussen kleine tanks en ander laboapparaten in de kelder van Gitec werkt AB Inbev aan zijn meest vreemde innovatie: BioBrew, of het maken van niet-dierlijke proteïnen voor de voedingsindustrie. Dat zijn de eiwitten die we normaal gezien in vlees, vis of zuivel vinden. De massale productie van die eiwitten via dieren leidt tot tal van milieu- (stikstof, nitraat) en klimaatproblemen. Dieren – en zeker runderen – zijn niet zo efficiënt zijn in het omzetten van hun eiwitrijk voer naar eetbare producten voor de mens. De oplossing: landbouwgewassen rechtstreeks omzetten in proteïnerijke voeding voor de mens. Hiermee kun je per hectare landbouwgrond veel meer mensen voeden.
• AB InBev vs. Heineken
Het klinkt verrassend dat een bierbrouwer ook naar die markt kijkt, maar voor De Schutter is dat logisch. ‘Als brouwer zijn wij gespecialiseerd in gist. Gist zet het ‘bierwort’ om in bier.’ Gisten zijn kleine, eencellige fabriekjes die zich snel dupliceren en stoffen omzetten in andere stoffen. Het is essentieel voor de bereiding van brood, bier of wijn. ‘Wij ontwikkelen hier volop gisten. Je hebt een speciaal soort gist nodig om bijvoorbeeld suiker om te zetten in hetzelfde soort proteïne dat in eieren of melk zit.’
Op grote schaal
Niet alleen de kennis van gist laat de brouwer toe om naar niet-dierlijke proteïnen te kijken. ‘Je hebt heel wat kleine biotechbedrijven die dergelijke proteïnen aan het ontwikkelen zijn. Alleen missen zij bijna allemaal de schaal om hun processen op te drijven. Wij hebben die kennis wel in huis. Als grootste brouwer van de wereld weten we heel precies hoe je efficiënt gist in enorme hoeveelheden bier kunt omzetten. Hier aan de overkant staat onze grootste brouwerij van Europa waar we fermentatietanks van 400.000 liter hebben. Je hebt dergelijke kennis nodig om het proces van het maken van niet-dierlijke proteïnes op te schalen’, zegt De Schutter in een gesprek achteraf.
• ‘Ons voedselsysteem staat op instorten’
Naast het onderzoek van AB Inbev in Leuven heeft AB Inbev ook een eerste pilootfabriek voor proteïne in Duitsland. Daarna volgt de bouw van aparte, grote productie-eenheden. ‘We zullen die normaal gezien niet naast bestaande brouwerijen bouwen’, zegt De Schutter. Over de timing en de locatie van die nieuw te bouwen installaties kan hij nog niet veel kwijt, behalve dat het er mogelijk vier zullen zijn. Wel zouden grote partijen als Nestlé en Kraft Foods interesse tonen om samen te werken en de proteïnes af te nemen. ‘De installaties kunnen ook openstaan voor bedrijven die proteïnes ontwikkelen, maar de productiecapaciteit missen.’ De Schutter zegt ook dat het die technologie in Vlaanderen kan ontwikkelen dankzij de samenwerking met tal van kenniscentra zoals het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB), FlandersFood en de Belgische universiteiten.
Alcoholvrij bier
In Gitec is AB Inbev niet alleen bezig met het ontwikkelen van gisten voor alternatieve eiwitten, in de eerste plaats gaat het onderzoek vooral naar gist voor de eigen bieren, vooral voor de steeds populairder wordende alcoholvrije bieren. Het is met de juiste gist dat de smaak van een alcoholvrije pint die van een gewone pint kan benaderen. In het streng bewaakte gebouw houdt AB Inbev ook alle gisten van zijn bieren in de wereld bij. In een kleine ruimte met vier grote diepvriezers liggen 1.750 kleine buisjes met gist, zoals de gist voor Stella maar ook die voor Budweiser, Corona of Leffe. Vanuit Leuven wordt de gist verdeeld over de wereld. ‘Het is onze schatkamer.’ Aangezien gist zichzelf snel deelt, volstaat het om slechts een minimale hoeveelheid gist te versturen om in pakweg Argentinië een perfecte Stella Artois te brouwen.
In het innovatiecentrum werkt AB Inbev ook aan duurzamere verpakking. Zo wil het bedrijf het gewicht van de lege flesjes terugbrengen van 190 gram in 2017 tot 150 gram, en dat van een blik van 10 gram naar 8,5 gram. Iedere gram minder gewicht betekent minder energie en CO2 in de lucht. ‘Je kunt dat doen door het materiaal en het design aan te passen. We testen hier ook wel hoe sterk dat materiaal is, want tijdens de productie en het transport krijgt zo’n flesje heel wat schokken te verduren.’