Écht groen vliegen is pas op zijn vroegst in 2035 haalbaar
KLM hapt naar adem door de coronacrisis en nu het vliegverkeer weer op gang komt, doemt een andere monsterklus op. De CO2-uitstoot móét omlaag. Groener en duurzamer vliegen is de opdracht, maar hoe? De Elon Musk van de vliegtuigindustrie is nog niet opgestaan.
Ton Voermans 26-05-21, 12:33 Laatste update: 26-05-21, 19:49
0 REACTIES
KLM moet groener. Maar hoe? Een van de stappen is om geregeld de vloot te vernieuwen. Zo is dit jaar begonnen met de vervanging van de Embraer 190-toestellen van KLM Cityhopper door 25 exemplaren van de Embraer E2 195-2. Het vierde exemplaar landde deze week na een proefvlucht bij de fabrikant in Brazilië op Schiphol. Dit jaar volgen er nog eens drie, allemaal leasetoestellen. De 25ste wordt eind 2024 verwacht. ,,Kijk’’, wijst Jeroen van Eijk, de projectmanager bij KLM Cityhopper voor de introductie van het nieuwe toestel. ,,Je kijkt dwars door de motoren heen. Veel lagere fansnelheid en dus veel minder geluidsoverlast. Het gebied dat dit toestel hoort opstijgen is 63 procent kleiner dan bij het oude toestel. En alles is netjes weggewerkt in het toestel, heel het landingsgestel is onzichtbaar.’’
Lees ook
Dieprode cijfers voor Air France-KLM door coronacrisis, roep om versoepeling reisverboden
Boekingen zomervakantie stromen binnen
Het nieuwe toestel is 6 meter langer, 6 meter breder én 9 procent zuiniger. In het grotere toestel passen bovendien 132 passagiers in plaats van de 100 in het oude type, waardoor volgens KLM bij een volgeladen toestel de CO2-uitstoot per passagier 31 procent minder is.
De motoren van de nieuwe Cityhopper zijn veel zuiniger dan de vorige versie. © Marco Okhuizen
KLM werkt hard aan CO2-reductie, is de boodschap, onder meer door vlootmodernisering. De Embraers die eruit gaan, zijn nog maar tien jaar oud. ,,Onze hele vloot is gemiddeld maar tien jaar oud’’, zegt Henk-Jan van der Hoek, die bij KLM toestellen koopt en verkoopt. ,,Passagiers kunnen dan ook een milieuvriendelijke keuze maken. Vlieg ik met een maatschappij met een jonge vloot of met een die heel oude vliegtuigen gebruikt?’’
Aantal passagiers
Nog een cijfer. Sinds 1990 is de CO2-uitstoot per passagier gehalveerd. ,,Vergelijk dat eens met de uitstoot van een auto, die is nagenoeg gelijk gebleven’’, zegt Karel Bockstael, hoofd duurzaamheid bij de luchtvaartmaatschappij. Een halvering klinkt enorm, maar sinds 1990 groeide het aantal passagiers van 16 miljoen naar ruim 35 miljoen in 2019. Er werd maar een paar procent minder CO2 uitgestoten. In 2030, verwacht KLM, wordt er ondanks de groei 15 procent minder CO2 uitgestoten dan in 2005. Van der Hoek: ,,Vroeger hadden we de Boeing 747, een prachtig iconisch toestel met vier motoren. Nu de 787. Dat heeft miljarden gekost, maar die toestellen verbruiken wel 40 tot 50 procent minder brandstof. Het is geen nul, maar het zijn wel grote stappen.’’
Brandstof is een van de grootste kostenposten van de luchtvaart. Heel de industrie is er dagelijks mee bezig om het verbruik te verminderen
Henk-Jan van der Hoek
De Embraers hebben, evenals alle moderne vliegtuigen, nóg een milieukaart in de mouw. Ze kunnen voor 50 procent bijgemengd worden met biokerosine of synthetische kerosine. Biokerosine kun je maken van oud frituurvet of planten. Ook is er synthetische kerosine (gemaakt van waterstof en CO2 uit de lucht). Het probleem is dat er van groene kerosines niet veel voorhanden is. Het wordt nauwelijks gemaakt, want het is drie tot zes keer duurder dan traditionele kerosine. KLM mengt nog maar 0,18 procent bij, niet meer dan een druppel op de gloeiende plaat. Dat moet fors meer worden. De Europese Unie denkt erover om 2 procent duurzame kerosine vanaf 2025 verplicht te stellen en 5 procent vanaf 2030. Nederland gaat veel verder en eist dat in 2030 14 procent van de kerosine duurzaam is.
Bockstael: ,,Vliegen op synthetische kerosine is het ultieme circulaire proces en in onze ogen de hoeksteen van de verduurzaming, omdat je met de bestaande techniek uit de voeten kunt. Zowel Boeing als Airbus zeggen dat hun toestellen in 2030 op 100 procent duurzame brandstoffen kunnen vliegen. Het probleem met alternatieven voor kerosine is dat er nog geen markt is. Onvoldoende vraag en aanbod. Het komt wel op gang door onder andere bijmengverplichtingen. Een paar maanden geleden hebben we een vlucht gedaan naar Madrid waar ook 500 liter synthetische kerosine, gemaakt door Shell, in de tank zat. Maar het kán dus wel. De dramatiek van de vliegtuigbouw is dat de verduurzaming langzaam maar zeker gaat. Maar met duurzame brandstoffen maken we juist grote stappen met bestaande technologie.’’
De waarde van vliegen is onbetwist. Het verenigt mensen en laat ons de mooie stukken van de wereld zien.
Karel Bockstael
Van der Hoek: ,,Brandstof is een van de grootste kostenposten van de luchtvaart. Heel de industrie is er dagelijks mee bezig om het verbruik te verminderen. Dat bespaart kosten.’’
Vredesduiven
Dat de kerosine de grootste kostenpost is, is ook een levensgroot probleem: want die ‘dure’ brandstof is spotgoedkoop, zo’n 60 cent per liter, omdat er geen accijns wordt geheven. Dat is internationaal zo afgesproken in 1944 op de Chicago Convention. De overwinning op Duitsland en Japan was aanstaande, maar hoe moest de verwoeste wereld verder? De 54 aanwezige landen op de conventie waaruit later de ICAO, de Internationale Burgerluchtvaarorganisatie van de VN, voortkwam, spraken over het vliegverkeer van de toekomst. Vliegen werd gezien als een perfect nieuw middel om volkeren en culturen met elkaar kennis te laten maken en zo oorlogen te voorkomen. Passagiersvliegtuigen als vredesduiven. ,,De waarde van vliegen is onbetwist. Het verenigt mensen en laat ons de mooie stukken van de wereld zien.’’
Tachtig jaar later zitten we door die goedkope kerosine met een groot CO2-probleem. Minder vliegen, bijvoorbeeld door de prijzen te verhogen, zou een snelle oplossing zijn. Bockstael: ,,Als er nu accijns moet worden geheven, moet dat wereldwijd zijn. Als alleen Nederland of Europa het invoert, vliegt iedereen keurig om ons heen vanaf andere luchthavens.’’