Van zzp’er heb je geen last
FNV Bondgenoten presenteert binnenkort de resultaten van een onderzoek naar de markt van pakketbezorgers. De bezorgers zijn veelal zelfstandigen zonder personeel (zzp). Met te lage prijzen zouden grote bedrijven als PostNL hen uitknijpen en nauwelijks ruimte bieden om te onderhandelen. Het ND gaat in debat met Gerrit Mastenbroek, algemeen-directeur Pakketten bij PostNL.
Over de zelfstandigheid van deze zzp’ers gesproken: ze lopen met uw werkkleding aan, ze mogen op dezelfde route niet voor de concurrent werken, u stuurt en instrueert hen meer dan gebruikelijk is tussen ondernemers. Daaraan zie je toch dat het verkapte werknemers zijn.
‘Volstrekte onzin. Die jongens hebben alle vrijheid om er morgen mee op te houden. Ze zijn koerier, ze kunnen bij de concurrent ook aan het werk. Als het je hier niet zint, dan ga je maar bij een ander rijden.
Die jongens zijn over het algemeen buitengewoon gelukkig. Velen hebben nooit ergens een vaste baan weten te krijgen. 70 procent is allochtoon. Of het zijn jongens zonder schoolopleiding. Dropouts. Die waren uitzendkracht, werden weggestuurd, kregen een jaarcontract, misschien nog eentje, maar daarna zat een contract voor onbepaalde tijd er toch niet in. Ik zal je een ding vertellen: wij zijn de meest populaire werkgever in de pakkettenmarkt. We krijgen heel veel koeriers die ergens anders hebben gewerkt en hier willen komen werken. ‘
Dat kan ook iets zeggen over hoe beroerd het bij die ander is.
‘Snap ik. Maar ik zeg niks over concurrenten.’
Feitelijk bepaalt u wat de zzp’er mag verdienen. Want wat u doet, is tegen de ander zeggen: ik kijk naar het bedrag dat je aan het eind van de maand overhoudt en aan de hand daarvan bepaal ik de prijs per pakket. Volgens mij is dat in ondernemersland heel ongebruikelijk. Dan kun je degene die tegenover je zit geen ondernemer meer noemen.
‘Je mag ook nee zeggen. Als ik hier met Volkwagen, Opel of Mercedes rond de tafel zit om zo goedkoop mogelijk bussen in te kopen, dan haal ik toch ook alles uit de kast? Het onderhandelingsspel hoort bij het ondernemen.’
Het zijn volstrekt ongelijke grootheden. U zegt het zelf: laaggeschoolden, onderkant arbeidsmarkt. Zij onderhandelen met een groot bedrijf. Dat is toch geen vergelijk.U zegt op deze manier te willen werken, omdat de bescherming van ‘vaste werknemers’ voor u een te groot ondernemersrisico betekent. Er zijn genoeg ondernemers die daarmee kunnen leven.
‘De Nederlandse markt is heel beschermd. Als iemand ziek is, moet je hem doorbetalen. De ontslagversoepeling is er nog niet. Noem alles maar op.
Het inzetten van flexibele arbeid gebeurt massaal. In de bouw, in de ICT. En die flexibele schil is voor een werkgever een goede werkmethode.’
Het is geen schil, het is de kern van uw bedrijf. Het heeft niks te maken met inspelen op onverwachte marktomstandigheden. Het heeft te maken met voor een dubbeltje op de eerste rang zitten.
‘Het is niet zo dat die zzp’ers gigantisch goedkoper zijn. Wel iets, niet veel. Maar het is vooral flexibeler. Het is makkelijker. Makkelijker te managen.
Ik wil een bezorger die op dinsdag negen uur werkt, omdat er dan meer pakjes zijn, en die op vrijdag zeven uur werkt, omdat het dan wat rustiger is. Iemand die een contract voor onbepaalde tijd heeft, zegt in dat geval tegen mij: acht uur is acht uur. En neemt op dinsdag tien pakjes mee terug. Dus tien ontevreden klanten. Maar waarom heeft hij pakjes over. Ja, hij heeft een gehaktballetje gegeten, shaggie gerold. Of hij hard of zacht loopt, z’n salaris krijgt hij toch wel. En vrijdag gaat hij een halfuur eerder naar huis.’
Dit is een karikatuur van de vaste werknemer.
‘Ja.’
Dus dat klopt niet.
‘Bij een klein bedrijf niet, maar in een groot bedrijf, met 10.000 man in de bezorging, zijn heel veel dingen gereglementeerd. Je hebt werktijdregelingen, medezeggenschap. En weet ik wie er allemaal over gaat.’
Allemaal lastig. Allemaal gedoe. En daar bent u nu van af.
‘Dat is zo. Met zzp’ers heb je dat niet.’
U noemde net die bouw. Maar daar worden mensen uitgegooid, die zich daarna als zzp’er voor minder geld mogen aanbieden. Daar word ik niet vrolijk van. Tegen die lofzang op flexibiliteit valt nog wel wat in te brengen. Qua arbeidsrechtelijke positie, qua verzekeringen kunnen veel zzp’ers zich niet veroorloven wat voor u in vaste dienst volstrekt normaal is. Het is onzekerder geworden.
‘In de bouw misschien. Onze jongens, die tot 4000 euro in de maand binnenkrijgen, kunnen pensioen opbouwen, die kunnen zich verzekeren. Dat kunnen ze allemaal gewoon doen. Maar het is wel hun eigen keus. Dus als iemand zegt: ik koop liever een caravan dan dat ik me verzeker of een pensioenstorting doe, dan is dat een eigen keus. Daar ben ik niet verantwoordelijk voor.’
André Zwartbol is redacteur ND dagblad
geplaatst:
19-11-2012 - 9.50
laatst gewijzigd:
19-11-2012 - 9.54