Herziening Amsterdamse indices leidt tot bescheiden stoelendans
Marijn Jongsma
Thursday 29 August 2013, 08:22
update: Thursday 29 August 2013, 09:09
Euronext Amsterdam neemt de eigen beursindices op de schop. Handelsomzetten zijn straks niet langer leidend bij de selectie, waardoor de graadmeters volgens de beurzenorganisatie stabieler worden. Niettemin zal de overgang naar een nieuw systeem tot een kleine stoelendans leiden. Imtech geldt in de markt als schoolvoorbeeld van een fonds dat wegens grootschalige speculatie van de AMX — beter bekend als de Midkap-index — naar de AEX promoveerde. De koers van het aandeel stond dan wel onder druk, maar omdat er veel in werd gehandeld, namen de handelsomzetten per saldo toch toe — en werd de eerdere beurslieveling ondanks enorme zeperds in Polen en Duitsland een hoofdfonds.
Marktkapitalisatie
In de nieuwe methodiek, die op 24 maart volgend jaar volledig ingaat, worden de indices niet langer op basis van handelsomzetten ingedeeld. In plaats daarvan wordt het hoofdcriterium de vrij verhandelbare marktkapitalisatie. De beurswaarde van een bedrijf wordt dus leidend, maar dan voor dat deel van de aandelen die vrij verhandelbaar zijn op de beurs (de ‘free float’).
Daarmee sluiten de Amsterdamse beursindices straks beter aan op graadmeters elders ter wereld. De Duitse DAX, de Britse FTSE100 en de Amerikaanse S&P500 zijn al grotendeels samengesteld op basis van beurswaarde. De Franse CAC hanteert een hybride systeem waarbij ook handelsomzetten nog meewegen.
Nieuwkomers
George Patterson, directeur Europese indices bij NYSE Euronext, vindt dat wijzigingen in de indices (elk kwartaal worden deze herzien) altijd al redelijk bescheiden waren. ‘Maar er zullen er waarschijnlijk nog minder komen.’ Vooral indexbeleggers zullen die extra stabiliteit waarderen. De nieuwe regels, ook die ten aanzien van pennystocks (zie voorpagina) zullen al bij de herziening in december hun schaduw vooruitwerpen. Potentiële nieuwkomers in een index moeten aan de nieuwe regels voldoen; valt er een plek open, dan wordt de marktkapitalisatie leidend.
Geen aardverschuiving
Tot aardverschuivingen zal het nieuwe selectiesysteem niet leiden, verwacht Patterson. ‘Normaliter hangen de handelsomzetten en de vrij verhandelbare marktkapitalisatie nauw samen. De effecten zullen merkbaar zijn bij kleinere fondsen in de AEX en de grotere in de Midkap. Per index zullen hooguit twee tot vier fondsen van plaats wisselen, zo verwachten we.’
Een bescheiden stoelendans dus, zij het een vervelende voor de bedrijven die hun status als hoofdfonds verliezen. NYSE Euronext wil niets kwijt over welke fondsen op basis van de huidige marktwaarde en free float een tree stijgen dan wel dalen. Deze krant maakte op basis van de recentste Bloomberg-gegevens alvast een nieuw lijstje. Bij gelijkblijvende omstandigheden verliezen vastgoedfonds Corio, luchtvaartmaatschappij Air France-KLM, PostNL en Imtech hun plek in de AEX-index en worden een Midkapfonds. Het viertal maakt plaats voor kabelbedrijf Ziggo, verzekeraar Delta Lloyd, baggeraar Boskalis en diervoederproducent Nutreco, die ondanks hun hogere beurswaarde nu nog in de Midkap staan.
Vopak
Tankopslagbedrijf Vopak lijkt daarmee net buiten de prijzen te vallen, maar gaat mogelijk het gat opvullen wanneer het overgenomen DE Master Blenders uit de AEX valt. De beurswaarde van Vopak loopt tegen de €10 mrd, maar de free float is met 44% relatief beperkt. De minimumgrens qua vrije verhandelbaarheid wordt voortaan op 15% gesteld. Bij de selectie van de fondsen voor de in 2005 geïntroduceerde AScX-index is van een novum sprake: deze smallcap-graadmeter mag voortaan uit minder dan 25 fondsen bestaan als er onvoldoende fondsen zijn die zich voor opname kwalificeren.
Consultatieronde
De nieuwe regels, die vandaag officieel bekend worden gemaakt, vloeien voort uit een consultatieronde die NYSE Euronext dit jaar organiseerde naar aanleiding van de 30ste verjaardag van de AEX-index. Niet alleen aan de selectiemethodiek is gesleuteld. Tot dusver mag een fonds alleen in een index worden opgenomen als er jaarlijks minimaal 10% van het aantal uitstaande aandelen van eigenaar wisselt; deze omloopsnelheid is nu opgehoogd naar 25% van het aantal vrij verhandelbare aandelen. Volgens Patterson voldoen momenteel alle indexfondsen aan deze eis.
Alleen in euro genoteerde fondsen maken straks kans op een plekje in de index. Volgens Patterson is er sprake van een bescheiden trend om aandelen in andere valuta’s aan de man te brengen. Een voorbeeld is de Egyptische bouwer OCI, sinds begin dit jaar met aandelen in dollars genoteerd aan het Damrak (nog geen onderdeel van een index). Ook hier is geluisterd naar indexbeleggers. Patterson: ‘We willen geen valutarisico in onze indices introduceren.’