Rabobank: economie groeit en arbeidsmarkt herstelt
woensdag 11 maart 2015 om 08:25, Redactie
De economie zal dit jaar en in 2016 groeien met 1,75 procent. Ook zal de arbeidsmarkt dit en volgend jaar verder herstellen. Er komen meer banen bij, maar ook meer mensen die zich weer melden op de arbeidsmarkt. Daardoor daalt de werkloosheid wel, maar nog niet spectaculair.
Rabobank: economie groeit, arbeidsmarkt herstelt
Na twee jaar van krimp is de Nederlandse economie in 2014 met 0,8% gegroeid, voornamelijk door de uitvoer. De consument gaf vorig jaar nauwelijks extra geld uit, maar dat gaat veranderen. Voor 2015 en 2016 gaat de consument weer bijdragen aan de groei, terwijl de export verder zal aantrekken. Daardoor groeit het nationaal inkomen (Bruto Binnenlands Product, BBP) met 1,75% in beide jaren. Dat blijkt uit het laatste Economisch Kwartaalbericht van de Rabobank.
Seinen arbeidsmarkt op groen
De Nederlandse arbeidsmarkt toonde in 2014 de eerste tekenen van herstel. Gemiddeld waren in 2014 weliswaar minder mensen aan het werk dan het jaar ervoor, maar in de laatste drie kwartalen groeide het aantal werkzame personen van kwartaal op kwartaal. De stijging van de werkgelegenheid in het laatste kwartaal van 2014 was zelfs de hoogste sinds 2008.
De werkgelegenheidsontwikkeling in 2014 verschilde sterk per sector In de commerciële dienstverlening nam de werkgelegenheid het meest toe. De stijging in die sector bestaat voor een groot deel uit nieuwe banen in de uitzendbranche. In de bouw nam de werkgelegenheid ook vorig jaar nog af. De arbeidsproductiviteit ligt daar nog ver onder het niveau van begin 2008, waardoor een sterk arbeidsmarktherstel in die sector op de korte termijn niet waarschijnlijk is. Ook blijft de overheid bezuinigen op eigen personeel, bijvoorbeeld door ontslagen in de zorg. Een lichtpuntje voor zowel de zorg als de bouw is dat de werkgelegenheid in het laatste kwartaal van 2014 niet of nauwelijks afnam.
Werkloosheid gaat iets dalen
In 2014 kwam de werkloosheid gemiddeld uit op 7,4%. Na een sterke daling in de eerste helft van vorig jaar is de werkloosheid in de tweede helft vrijwel gelijk gebleven. In het eerste halfjaar van 2014 kromp de werkgelegenheid, maar nam de werkloosheid toch af doordat het arbeidsaanbod sterk daalde. In de tweede helft van het jaar kwamen er veel meer banen bij, maar bleef de werkloosheid onveranderd doordat ook weer meer mensen een poging wagen op de arbeidsmarkt.
De economen van de Rabobank verwachten dat de arbeidsmarkt verder zal herstellen. De economische groei trekt aan en alle indicatoren wijzen op een verder herstel op de private arbeidsmarkt. Zo stijgt het aantal uitzenduren al meer dan anderhalf jaar en is nu op zijn hoogste punt sinds eind 2008. Daarnaast stijgt ook het aantal vacatures al zes kwartalen op rij. Bovendien gaat het beter in de bouwsector en zijn de grootste ontslagrondes in de zorg wel achter de rug.
Maar de komende jaren zal het arbeidsaanbod waarschijnlijk toenemen, doordat er weer meer mensen de arbeidsmarkt op komen. Toch zal de werkgelegenheidsgroei dusdanig groot zijn, dat de werkloosheid toch iets zal dalen, naar gemiddeld 6,75% dit jaar en naar 6,5% in 2016.
Meer export, meer uitgaven en investeringen
Dat het beter gaat blijkt ook uit de export, de investeringen en de uitgaven door consumenten. Zo nam de export in 2014 toe met 3,9%. Deze toename lag aanzienlijk hoger dan de groei van 2,2% in 2013. De aantrekkende uitvoer hing sterk samen met de betere groeicijfers in voor Nederland belangrijke handelspartners. De eurozone kroop in 2014 uit de recessie en groeide met 0,9%. Ook de groei van onze belangrijkste handelspartners buiten de eurozone, de VS en het VK, was in 2014 hoger dan in de jaren ervoor.
In 2014 hebben huishoudens nauwelijks meer geconsumeerd dan in het jaar ervoor: de particuliere consumptie nam vorig jaar met slechts 0,1% toe. Maar na jaren van daling, is het reëel besteedbare inkomen van huishoudens in 2014 weer toegenomen. De belangrijkste reden hiervoor is dat de inflatie vorig jaar laag was, waardoor de lonen voor het eerst sinds 2010 meer groeiden dan de inflatie.
Bedrijven investeren weer, vooral in het laatste kwartaal van 2014 groeiden de investeringen sterk. De hogere consumptie- en exportgroei leiden tot een sterkere groei van de bedrijfsinvesteringen in 2015 en 2016, verwacht de bank.
In 2016 weer een beetje op niveau
Pas begin 2016 zal het nationaal inkomen weer op het niveau zijn van voor de crisis (in 2008). De bevolking is in de tussentijd echter ook gegroeid, waardoor het nationaal inkomen nu tussen meer mensen moet worden verdeeld. Als we kijken naar het BBP per hoofd van de bevolking, blijkt dan ook dat we eind 2016 nog steeds onder het niveau van voor de crisis zullen zitten.
Dit gebrek aan inhaalgroei raakt zowel bedrijven als consumenten, want het aantal faillissementen en de werkloosheid liggen nog ver boven het niveau van voor de crisis. Het is dus positief dat de economie en arbeidsmarkt in 2015 en 2016 krachtiger herstellen. Maar in historisch perspectief, wordt duidelijk dat we er nog lang niet zijn, stellen de economen van de bank.