Tijdens het avondeten net, zat ik te denken aan een uitweg in het betoog van Van Riel dat het echt essentieel voor Fugro is om onafhankelijk te blijven. Hoe zou je zoiets moeten inrichten? Wat zou een uitweg kunnen zijn?
Als je kijkt naar vergelijkbare situaties in andere branches, dan is het helemaal niet zo'n vreemde constructie: zo'n inhouse consultancy/engineering tak. Kijk maar naar de adviestakken van de telecom sector of in de accountancy: op welke manier is 'onafhankelijk advies' dan gewaarborgd? Want... ook al heb je een zogenaamde onafhankelijke adviestak, uiteindelijk zul je ook een service-delivery en installatie tak nodig hebben om klanten een compleet plaatje te bieden...Uiteindelijk zul je ook een financial audit moeten uitvoeren, naast advies geven.
Stel, je hebt een bedrijf: de 'WC eent group NV'. Met daarin een onafhankelijke consultancy tak genaamd 'WC eent consultancy BV' en heel toevallig binnen die group, is er ook een werkmaatschappij dat sanitaire schoonmaakmiddelen maakt: 'WC eent products BV' en een overgenomen tak dat porseleinen sanitair meubilair maakt: "WC pot LLC"
Bij elke 'WC Pot' krijg je ook een mooi boekje met proefflacon 'WC eent schoonmaakmiddel' bij - prachtig vindt men dat. Vind men niet raar. Net zoals een gloednieuwe Renault een kaartje heeft: "Renault beveelt ELF smeermiddelen aan" - Ja en? de consument lacht erom en gooit kaartje weg. Fck you met je ELF olien... toch?
Nu 'onafhankelijk advies/engineering'...
In zo'n situatie, zoals Van Riel van Fugro terecht stelt, zullen de klanten meewarig kijken: "Ja! Maar WC Eent adviseert zeker WC eent!" (ja, waar hebben we dat eerder gehoord he?) - en de klanten lopen zoals geschetst massaal weg en blijven weg.
Goed. Van Riel heeft daar een punt: je hebt (aanvankelijk) de schijn tegen. Er zal wat verschuiving zijn. Maar is dat dan een blijvende situatie? Is dat een statisch gegeven? Zullen klanten blijvend niet in staat zijn de nieuwe situatie objectief naar feiten en (technische) beredenering kunnen beoordelen en op waarde te kunnen schatten?
Ik denk eerlijk gezegd van niet, het is inderdaad een kleine wereld: iedereen kent mekaar. Maar het zal direct overtuigend zijn, als een 'WC eent consultancy BV' helemaal niet WC eent branded produkten adviseert, maar juist met onderbouwing voor die klus concurrent 'Harpoen Max' aanbeveelt. Het zullen juist *die* momenten zijn, dat de mission statements van de werkmaatschappijen op de proef zullen worden gesteld: Sure, er zullen heus wel mensen bij WC Eent products hoog in de boom gaan klagen dat de interne consultants 'landverraad' aan het plegen zijn en wie dat doet geen salarisverhoging meer krijgt. Maar hoe ga je daar als bestuur dan mee om? Daar heb je toch heldere governance voor?
Als adviseur/engineer/scientist, ben je integer, of je bent het niet. Ben je eerlijk of je bent het niet... dat komt heel makkelijk uit als je bleek te liegen: onafhankelijk of niet.
Daar schuilt de sleutel in mijn eenvoudige voorstelling: Zolang een Consultancy tak, met solide verankerd mandaat voor onafhankelijk advies mag blijven opereren - zelfs als het *tegen* de rest van de groep is, hoeft het helemaal geen issue te zijn. Maar dan moet dat ook tot hoogste regionen gesteund worden: Dat de CEO van de group ook geregeld herhaalt en prijst, dat aan het onafhankelijk advies van ZIJN consultancy tak altijd zal worden gerespecteerd: "WC eent, adviseert niet altijd WC eent..." en dat nieuwtje moet de markt dan leren en overtuigd van zijn.
Het een, staat het ander overigens niet in de weg - ook intern mag er geprofiteerd worden van de nieuwe inzichten van de nieuwe collegas. Daar moet de juiste balans in worden gevonden: wanneer kun je wel leren van je nieuwe consultancy en engineering collegas - en wanneer niet. B.v. na die 'Harpoen Max' klus, dat de produkt collegas van WC Eent dan niet alle ins and outs op hun gedeelde intranet kan nalezen voor de volgende keer...
Daar heb je in de telecom *en* vooral olie en gas sector al gedegen procedures en voorzieningen voor. Dat bestaat al! Daar hoeven we niet verbaasd over zijn. Want, dat is nu OOK al zo. Je gaat na een klus voor Chevron of Total toch ook niet de volgende dag doorroddelen aan een Royal Dutch Shell over de smeuiige gevoelige details? Waarom zou je dat dan in de nieuwe situatie wel doen? Is allemaal niet nieuw.
Sterker nog: liever dat er duidelijke governance regels en voorzieningen zijn die de onafhankelijkheid waarborgen, dan een situatie waarbij de zogenaamde uitvoerende partij, meer dan 20% ... ow sorry! ... meer dan 25.1% ownership heeft!
Hoe overtuigend klinkt dat dan? Hoeveel acteertalent heb je dan nodig, om je onafhankelijkheid te tonen voor publiek?
Geeft te denken he?
Ergo - goed dat Van Riel het in pril begin al zo scherp de onafhankelijkheid hoog in het vaandel heeft - een belemmering tot een eventuele overname vormt het zeker niet. Daar moeten duidelijke afspraken over worden gemaakt. Ik schat zo in, dat juist deze onderhandelingen mogelijk achter de schermen gevoerd worden al.
En ach, weet je? Als we in dezelfde analogie mogen blijven? "Als de pot maar mooi schoon en fris blijft tegen een gunstige prijs - zal geen klant klagen over wat voor label er op die gebogen verpakking staat" Je merkt vanzelf wel, of het advies klopte of niet. De klanten zijn niet gek...
En waarom deed ik dit verhaal niet tijdens de AVA? 1) ik was er nog niet helemaal uit 2) hey! het was al een lange zit van 3 uur jah? :)
---
"WC-Eent" is een fictieve benaming. Elke gelijkenis blabla berust op toeval - van insinuatie is geen sprake.
Hier is plek voor nog een regel juridisch gelul - waar niemand mee gediend is - enzovoort enzovoort