De spanning stijgt: zal Janet Yellen vandaag de rente verhogen, en daarmee het einde inluiden van een decennia met extreem ruim monetair beleid door de Amerikaanse Federal Reserve en andere centrale banken wereldwijd?
Het is e e n van de belangrijkste beslissingen die de Amerikaanse centrale bank kan nemen en de meningen van economen zijn op de dag van die beslissing nog altijd zeer verdeeld, terwijl de markt steeds meer naar een nee neigt.
"Ik zou het niet doen", zei chief executive Lloyd Blankfein van Goldman Sachs woensdagochtend tijdens een ontbijtsessie bij The Wall Street Journal.
Beleggers twijfelen steeds meer aan een renteverhoging, schrijft de Amerikaanse zakenkrant. De futures op de federal-funds rates tonen een kans van 21% op een renteverhoging, tegen 45% een maand geleden.
Die toenemende twijfel is meteen de reden waarom het antwoord op de vraag eigenlijk niet zo spannend is: het luidt nee, zegt de chef-econoom van kredietbeoordelaar Standard & Poor's, Paul Sheard. Volgens hem zal Yellen de rente pas in december verhogen, omdat er dan veel meer eensgezindheid in de markt zal zijn over wat de Fed zal doen.
"Plaats jezelf in de situatie van de Fed", zegt Sheard. Het besluit is ontegenzeggelijk een 'big deal', omdat het de start is van een cyclus van de eerste renteverhogingen sinds 2004 en volgens velen daarmee een stap in onbekend terrein. Bij zulke stappen moeten centrale banken bovenal voorkomen dat ze schokken in de markt veroorzaken. Dus zal Yellen het besluit uitstellen totdat de verwachtingen meer gelijkgestemd zijn, redeneert Sheard.
Dat het extreem ruime monetaire beleid, met de beleidsrente nagenoeg op het nulpunt, in de tussentijd de economie kan oververhitten of gevaarlijke bubbels kan creeren binnen de financiele markten, zal de Fed-voorzitster op de koop toe nemen.
Al dan niet beinvloed door de recente daling van de aandelenmarkten door ongerustheid over een zeepbel op de Chinese aandelenmarkt, heeft de Fed nagelaten wat de centrale bank had kunnen doen om de neuzen meer een kant op te krijgen, zegt Sheard. E e n van de drie invloedrijkste centrale bankiers; Yellen, Dudley of Fischer, hadden kunnen laten blijken dat het september wordt. "En dat is niet gebeurd", zegt Sheard.
Dus wordt het pas december, want voor de tussenliggende vergadering in oktober is geen persconferentie gepland en zo'n belangrijke stap kan niet zonder, stelt Sheard.
Aangezien de Fed heeft aangekondigd dat de rente dit jaar nog wordt verhoogd, mits de economie op het huidige herstelpad blijft, zal in december bijna iedereen een renteverhoging verwachten, tenzij er in de tussentijd echte calamiteiten ontstaan voor de Amerikaanse economie.
En die drempel is volgens Sheard hoog. "De Fed zal niet reageren op twee of drie datapunten", zegt hij, ook niet als het economisch klimaat in de rest van de wereld verslechtert, bijvoorbeeld in China. "Dat hoeft de vooruitzichten voor de Amerikaanse economie niet wezenlijk te veranderen", zegt Sheard. De Australische econoom werkte jarenlang in Japan en kent de Aziatische markten goed.
Als de renteverhoging er eenmaal komt, zal het effect volgens de econoom veel minder groot zijn dan in mei 2013. Toen kregen de financiele markten een driftaanval, omdat Yellens voorganger Ben Bernanke toch nog onverwacht het vorige keerpunt in het monetaire beleid aankondigde: dat het programma van opkopen van staatsobligaties om de markten te ondersteunen, zou worden afgebouwd. "Er was geen manier om de markt op die aankondiging voor te bereiden", denkt Sheard.
De renteverhoging door Yellen zal niet zo'n schokreactie veroorzaken, omdat de financiele markten er al rekening mee houden. Toch zullen markten wel bewegen. "Ook als iets is ingeprijsd, heeft het een effect wanneer het echt gebeurt", zegt Sheard.
De econoom noemt het "erg onwaarschijnlijk" dat een renteverhoging door de Fed de 'trigger' kan zijn voor een crisis in de opkomende markten, die kwetsbaar zijn vanwege recente kredietbubbels. "Maar iets anders zou dat wel kunnen veroorzaken."
Maar vandaag is het dus niet zo spannend als wel wordt beweerd? "September is nog altijd mogelijk", houdt Sheard wijselijk een slag om de arm.