'The Postman Always Rings Twice', schreef een Belgische commentator woensdag over de nieuwe poging van Bpost om PostNL over te nemen. Inderdaad: de Belgische postbezorgers kloppen opnieuw op de deur van hun Nederlandse branchegenoot, zo bevestigde Bpost woensdagochtend voorbeurs.
Het postbedrijf zegt nog steeds te 'geloven in de voordelen van een mogelijke combinatie met PostNL.' De Belgen beschikken over zo'n €600 mln aan cash die door de lage rente weinig oplevert en dromen van een Europees postbedrijf in de Lage Landen. Samen kunnen PostNL en Bpost op het continent opboksen tegen giganten als het Franse La Poste en Deutsche Post, is de gedachte. Het is zeer de vraag of die droom uitkomt.
De vorige overnamepoging van Bpost, in mei, mislukte door onzekerheid over de opstelling van de Nederlandse toezichthouder ACM, oplopende pensioenverplichtingen bij PostNL, verzet van Belgische politici en Nederlandse vrees voor Belgische overheidsbemoeienis. Bpost doet nu zijn uiterste best te doen om Nederlandse scepsis weg te nemen. De Belgen beloven behoud van werkgelegenheid, garanderen de pensioenen van de Nederlandse postbodes en stellen een nieuw innovatiecentrum in Nederland in het vooruitzicht.
Toch is de reactie lauw. PostNL toont zich onaangenaam verrast door de uitgelekte Belgische avances. 'We hebben vertrouwen in onze zelfstandige strategie', verklaarde het bedrijf woensdag koel. De voordelen van een samengaan tussen Bpost en PostNL zijn voor Nederlandse ogen niet meteen zichtbaar. Bpost erkent dat er weinig schaalvoordelen of kostenbesparingen te behalen zijn. Mogelijke expansie moet komen van de snelgroeiende markt voor pakketbezorging.
Daarin loopt PostNL voor op zijn Belgische concurrent, met nieuwe diensten als avondbezorging en 'same day delivery.' Het Nederlandse postbedrijf behaalt inmiddels een kwart van zijn omzet met pakketten, bij Bpost is dat nog zo'n 14%. Overname door een buitenlands staatsbedrijf dat achterloopt in deze ontwikkeling is voor PostNL wellicht geen aantrekkelijk vooruitzicht. Bovendien verwachten analisten dat er nauwelijks voordelen zijn te behalen als de twee bedrijven samengaan. ‘Er is bijna geen overlap in de netwerken van de twee bedrijven', concludeert Maarten Bakker van ABN Amro.
Ook blijft er veel onzekerheid over de opstelling van de Nederlandse toezichthouder, de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Die onderzoekt sinds 2014 of PostNL op de zakelijke markt meer ruimte moet geven aan concurrenten. Als de ACM, die bekendstaat als een van de strengste toezichthouders van Europa, dat inderdaad concludeert, dan kan dat een flinke deuk geven aan de winstgevendheid van PostNL. Een besluit wordt begin volgend jaar verwacht.
Een andere vraag is de politieke steun voor een mogelijke overname. De timing van Bpost is ongelukkig. Den Haag schuift een politiek gevoelig dossier als PostNL liever door tot na de Tweede Kamerverkiezingen in maart. Dan is er mogelijk ook meer duidelijkheid over een nieuw wetsvoorstel om bedrijven van nationaal belang te beschermen tegen vijandige overnames. Hoopgevend voor de Belgen is dat minister Henk Kamp van Economische Zaken tot die tijd geen mogelijkheden heeft om de overname te blokkeren, zo liet hij weten aan het FD.
Desondanks verwacht analist Andre Mulder van Kepler Cheuvreux weinig van de Belgische overnameplannen. Hij wijst op de eerdere buitenlandavonturen van PostNL en Deutsche Post. Die trokken tien jaar geleden de Europese markt op, hopend op groei. 'Daar zijn ze allemaal van teruggekomen. PostNL had 10 joint ventures, daarvan hebben ze er nu acht afgestoten. Ook Deutsche Post heeft zich grotendeels terug getrokken tot de thuismarkt', zegt Mulder. 'Dat liep allemaal stuk op overheidsbemoeienis en de ontdekking dat er weinig synergievoordelen te behalen waren.'