Nieuw groot artikel in de tijd. Sorry voor lange tekst, maar link werkt niet (betalend)
Hoe bouw je een biotechbedrijf van 4 miljard euro?
Jan De Schamphelaere
De droom van Galapagos-topman Onno van de Stolpe om de 'grootste van Europa' te worden komt dichterbij. Met dank aan de diepe zakken van Amerikaanse investeerders. 'Ze houden van kleurrijke figuren, zeker als die hen rijk maken.'
'Ik maak al tijden mee dat we met moeite 20 miljoen euro ophalen. Nu zitten we in zo'n flow dat een klus van 275 miljoen in een wip geklaard is', vertelt Onno van de Stolpe, de CEO van het biotechbedrijf Galapagos. Het werd uiteindelijk nog meer. Galapagos haalde maandagnacht bij Amerikaanse investeerders omgerekend 317 miljoen euro op, als ware het niets.
Het bedrijf, met hoofdkwartier in Mechelen, heeft intussen een beurswaarde van 4 miljard euro en lijkt de Belgische farmareus UCB achterna te gaan. Het kan dan toch nog, een groot biotechbedrijf in onze contreien uitbouwen. Terwijl andere - zoals het Waalse Ogeda onlangs nog - in buitenlandse handen verdwijnen of niet het nodige kapitaal vinden om de grote stap voorwaarts te zetten, stoomt Galapagos op eigen kracht vooruit. Met intussen 1,2 miljard euro cash op de balans heeft het zijn toekomst grotendeels in eigen handen.
UCB bouwde destijds met de centen die het verdiende in zijn chemiebusiness een farmadivisie uit. Via twee uitgekiende overnames, en de bescherming van familiale aandeelhouders, staat het waar het nu staat met een beurswaarde van 14 miljard euro. Galapagos moest evenwel het klassieke pad volgen, met geregeld bedelrondes en geldinjecties van durfkapitalisten, aangevuld met winsten van zijn dienstendivisie (onderzoek in opdracht van farmabedrijven) en inkomsten uit allianties. En later een beursgang op Euronext Brussel - die allesbehalve vlekkeloos verliep - en op Nasdaq, waardoor het toegang kreeg tot de diepste zakken.
Sweet spot
'Galapagos zit in enkele sweet spots van de farmasector', zegt een sectorkenner. 'Drie van de tien best verkopende geneesmiddelen ter wereld zijn reumamiddelen. Als Galapagos op de markt kan komen met een medicijn (filgotinib) voor patiënten die nog niet behandeld kunnen worden zoals zou moeten, is het normaal dat investeerders daarvoor willen betalen.' Analisten hebben het over een potentiële miljardenomzet, die evenwel gedeeld moet worden met de Amerikaanse partner Gilead. 'Bovendien werkte het bedrijf zich de voorbije maanden steeds meer in de kijker met zijn zoektocht naar medicijnen voor de dodelijke longziekte mucoviscidose. Het potentieel op dit grotendeels braakliggend terrein is mogelijk nog groter, maar de risico's zijn navenant. Het onderzoek zit nog in een vroeg stadium en kan nog alle kanten uit.'
Voor filgotinib is de toekomst duidelijker. Ook al mocht Eli Lilly, dat een concurrerend reumamedicijn ontwikkelde, deze week ondervinden dat het ook in de laatste rechte lijn nog kan fout lopen. 'De kans is klein dat dat ook gebeurt bij Galapagos. Het bedrijf heeft het middel al uitvoerig getest op honderden personen. De werkzaamheid is bewezen en de kans is klein dat er in de laatste studies nog onverwachte bijwerkingen opduiken.'
Dat filgotinib nu hét uithangbord is van Galapagos, is evenwel een wonder. Het was al meermaals bijna dood. Eerst haakte GSK af als partner. 'We hebben bij onze raad van bestuur serieus onze nek uitgestoken om dit project zelf voort te zetten', zei Van de Stolpe daar ooit over. Twee jaar geleden zei ook de nieuwe partner AbbVie Galapagos vaarwel. 'Geen probleem. Dit is zelfs goed. We kunnen er veel meer geld uithalen', was de reactie. Een paar maanden later sloeg Galapagos de Amerikanen van Gilead aan de haak, in wat de lucratiefste deal van de Vlaamse biotechsector ooit was. 'Ik doe niets liever dan onderhandelen. Daar kick ik op', liet Van de Stolpe zich toen ontvallen.
Het is maar een van zijn boude uitspraken. 'Iedereen wil onze aandelen', zei hij deze week nog. Of jaren geleden: 'Ik wil het grootste biotechbedrijf van Europa bouwen. Groots en meeslepend, zo heb ik het graag.' Nee, zijn ambities heeft hij nooit weggestoken. 'Amerikaanse investeerders houden wel van kleurrijke figuren', zegt een fondsbeheerder.
'Van de Stolpe weet hoe hij het beursspel moet spelen. En belangrijk, hij heeft vele investeerders rijk gemaakt. Zo bouw je een reputatie op.' Zelfs in die mate dat hij bij de beursgang op Nasdaq honderden miljoenen ophaalde - en deze week nog eens - zonder dat het bedrijf die in principe meteen nodig heeft. Een carte blanche. 'A vote of confidence dat het managementteam - dat beschouwd wordt als een van de beste in Europa - er wel waarde zal mee creëren.'
Lottotrekking
'Van de Stolpe heeft de juiste mensen samengebracht', zegt een Galapagos-kenner. 'Hij heeft de omgeving gecreëerd waar een winnaar moest uit voortkomen. Hij heeft een lottotrekking georganiseerd waarbij je als het ware één op drie kansen hebt om te winnen. Dat is de rol van de kapitein. Dat klinkt niet zo moeilijk, maar het is het wel.'
Zo schuift Galapagos stilaan op naar een volwaardig farmabedrijf, met geld om zelf overnames te doen en onderzoeksprojecten van anderen te kopen. Nu nog een eigen verkoopnetwerk uitbouwen. De eerste zaadjes zijn al geplant. Als onderdeel van de deal met Gilead zal Galapagos de verkoop van filgotinib in enkele Europese landen op zich nemen. 'De volgende stap is daarop voortbouwen. Maar een wereldwijd netwerk? Dat is toch te hoog gegrepen', klinkt het.
En er is nog een (grote) hindernis op het parcours dat Van de Stolpe voor zichzelf heeft uitgestippeld: partner Gilead. Een overnamebod is allesbehalve ondenkbaar, zodat Gilead het volledige potentieel van filgotinib naar zich toe zou kunnen trekken. Er is een standstill afgesproken. 'Maar ik kan me voorstellen dat er zaken zijn die Gilead niet lekker zitten. En ze kunnen ook rekenen', weet Van de Stolpe.
PROFIEL GALAPAGOS
Inkomsten (2016): 151 miljoen euro (zeer variabel naargelang doorbraken in onderzoek en daar bijbehorende betalingen van farmapartners).
Nettoresultaat (2016): 54 miljoen euro (118 miljoen euro verlies in 2015).
Cashpositie: circa 1,2 miljard euro.
Onderzoek: filgotinib (reuma, ziekte van Crohn...) en mucoviscidose.
CEO: Onno van de Stolpe, sinds de oprichting in 1999.
Grootste aandeelhouders: Gilead (14,6%), Fidelity (10%) en de Nederlander Van Herk (7,4%)
Werknemers: 508 (189 in Mechelen).