Daar breekt Rijkswaterstaat het dbfm-contract met Ballast Nedam, Heijmans en Fluor open om een extra hitteschild toe te voegen. Tijdens de bouw van de 3 kilometer lange tunnel is 322.000 m3 beton gestort, dat aanvankelijk zonder afwerking zou blijven. De beslissing om alsnog een hitteschild aan te brengen, is kostbare ingreep die zeker tientallen miljoenen euro’s gaat kosten.
Uitvoering in de afbouwfase
“Het aanbrengen van hittewerende bekleding is noodzakelijk om te borgen dat de tunnel voldoet aan de brandwerendheidseisen. Over de precieze omvang en werkwijze vindt overleg plaats met de opdrachtnemer. De uitvoering kan meelopen in de afbouwfase. Over de kosten kunnen we nu nog niets zeggen”, luidt de summiere toelichting van Rijkswaterstaat.
Ook bij de Rotterdamse Baan (BAM) hebben ze geen tijd en zin om lijdzaam af te wachten. “We hebben zelf alvast brandproeven laten uitvoeren op het beton”, bevestigt projectdirecteur Paul Janssen van opdrachtgever Den Haag. “De uitkomst is dat we in de boortunnel geen extra maatregelen hoeven te treffen, maar wel extra brandwerend materiaal gaan aanbrengen bij de toe- en afritten. De impact lijkt bij ons mee te vallen.”
Nog in analyse
Bij de boortunnel tussen de A4 en A44 (RijnlandRoute) van Mobilis, Croonwolter & Dros, Vinci en Dimco is nog geen definitieve duidelijkheid over de impact van de nieuwe bevindingen. “In het contract is opgenomen dat de opdrachtnemer met brandproeven, specifiek voor het project, aantoont dat aan de eisen van brandwerendheid wordt voldaan.
In december 2017 zijn de proeven uitgevoerd op de betonsegmenten van de boortunnel, waarmee aangetoond is dat de betonsegmenten voldoende tegen brand bestand zijn. Voor de delen van de tunnel die in situ gestort worden, zijn deze zomer brandproeven uitgevoerd. De resultaten van deze laatste proeven worden momenteel nog geanalyseerd”, laat de woordvoerder van opdrachtgever provincie Zuid Holland weten.
Simpel? Nee, verre van dat
Veel partijen laten Cobouw achter de schermen weten dat de uitkomsten wel erg lang op zich laten wachten. Maar eigenlijk weet niemand een beter alternatief dan polderen met de betrokken tunnelexperts om tot werkbare oplossingen te komen. Niemand durft nog iets te zeggen over de impact van maatregelen, maar het idee dat de Tweede Coentunnel mogelijk maanden dicht moet….. “Als dit een simpel probleem was, hadden partijen wel doorgepakt.”
De brandproeven in het kort
Efectis heeft in 2017 in een oven een brand nagebootst met een vermogen van 200 MW, conform de zogeheten brandkromme van Rijkswaterstaat. Dat betekent dat er een specifiek tijd-temperatuurverloop is gevolgd.
Voor de proef zijn gewapende betonplaten gebruikt zonder hittewerende bekleding. De platen zijn gemaakt van betonsoorten die representatief zijn voor het beton in de vier recent opgeleverde tunnels van Rijkswaterstaat, te weten de Ketheltunnel, de Salland-Twentetunnel, de Tweede Coentunnel en de Koning Willem-Alexandertunnel.
Tijdens de proeven zijn de betonplaten onder druk gezet om de situatie in een tunnel zo goed mogelijk te benaderen. Om het temperatuurverloop in het beton te kunnen volgen tijdens de proeven zijn in de betonplaten op diverse dieptes thermokoppels aangebracht.
Bron: COB
Afspatgedrag: waar wordt naar gekeken?
? Geometrie
Type (landtunnels, zinktunnels, boortunnels, viaducten)
Vorm en afmetingen (langs- en dwarsdoorsnede)
? Belasting
Gronddruk en waterdruk
Bebouwing (krachtsafdracht)
Thermische uitzetting en degradatie beton (mengsels)
? Krachtswerking
Verhindering van vervormingen
Herverdeling van krachten en spanningen (vervormingen)
(Rest)sterkte wapening / voorspanning
? Cement
Soort en gehalte cement
W/C factor
Hulp- en toeslagstoffen
Leeftijd (dichtheid poriënstructuur)
? Toeslagmateriaal
Soort en gradering grind
Ontstaan (geologie)
? Thermische processen
Dehydratatie (uitdrogen) poriënstructuur
Toename permeabiliteit en porositeit
Afname sterkte en stijfheid
Verschil in thermische uitzetting
Bron: presentatie Bas Lottman, gepromoveerd op spatten van beton (Witteveen + Bos)