Amazon opent eind dit jaar een eerste Belgische bezorgcentrum, in Antwerpen. De Amerikaanse webgigant doet dat om aan de toenemende vraag tegemoet te komen en om de capaciteit van zijn bezorgnetwerk uit te breiden. Dat schrijft het in een persbericht. Amazon zal de site, aan het bedrijvenpark Blue Gate (in het zuidwesten van de Scheldestad), zelf beheren en bouwt een eigen netwerk uit van kleine en middelgrote – onafhankelijke – pakjesbezorgers.
De pakketten worden aangeleverd vanuit de grote Amazon-sorteercentra in onder meer Frankrijk en Duitsland. In Antwerpen worden ze per adres gesorteerd. Ongeveer 200 chauffeurs in onderaanneming leveren ze dan bij klanten in het stadscentrum en de wijdere omgeving.
Lastig in Vlaanderen
Amazon is vandaag vooral populair in Franstalig België, dat via Amazon.fr bestelt, maar aast al langer op de Nederlandstalige markt. Het bedrijf wil geen groeicijfers in België delen. Maar door de dominantie van Nederlandse webwinkels als Bol.com en Coolblue, krijgt het in Vlaanderen moeilijker voet aan wal. In 2020 breidde het bedrijf al Amazon.nl uit tot volwaardige webwinkel, om ook Vlaanderen beter te bedienen en Bol.com naar de kroon te steken. Door bezorgcentra bij dichtbevolkte gebieden te openen, kan Amazon ook inspelen op de trend van levering op dezelfde dag.
Dat Amazon de levering van pakjes steeds meer in eigen handen neemt, leidt tot zenuwachtigheid bij Bpost, dat in ons land al jaren de vaste koerierdienst is van de Amerikaanse webwinkel. In het zuiden van het land zou Amazon goed zijn voor ongeveer één op de vijf pakjes van Bpost, verklaarden twee bronnen binnen het bedrijf eerder tegenover de redactie. Bpost dreigt nu een deel van dat volume te verliezen. Bpost blijft een sleutelpartner in België, benadrukt Amazon. Maar de vakbonden vrezen dat de Amerikanen vooral ‘het laaghangende fruit willen plukken’, door alleen in dichtbevolkte gebieden pakjes te leveren, terwijl Bpost zelf dreigt achter te blijven met de grotere en moeilijker te behandelen pakjes of de afgelegen klanten.
Amper winstgevend
Dat gevaar voor ‘cherrypicking’ is reëel, zegt Roel Gevaers, transporteconoom aan de UAntwerpen. “Als Amazon alle registers opentrekt, kunnen ze bij Bpost beginnen te bibberen.” Het bedrijf doet het nu al in Duitsland en Frankrijk, zegt Gevaers. Als er genoeg pakjes te bedelen zijn, levert het liever zelf.
“Twintig tot dertig jaar geleden wilden bedrijven zo veel mogelijk uitbesteden”, zegt Gevaers. “Vandaag doet Amazon het tegenovergestelde, en wil het zo veel mogelijk stappen in de logistieke keten in handen nemen.”
Met een eigen bezorgingsdienst kan Amazon meer druk zetten op de pakjesbedrijven om hun prijzen te drukken, zegt Gevaers. “Die zijn nu al extreem laag en amper winstgevend.” Dat Amazon, net als Bpost-concurrenten PostNL of GLS, de koeriers niet in loondienst neemt, maar de bezorging wil uitbesteden aan onderaannemers, voedt de achterdocht bij de vakbonden. Volgens hen maakt die manier van werken de sector kwetsbaar voor uitbuiting. “De komst van Amazon versterkt de noodzaak van een goede omkadering voor koeriers, aangezien het bedrijf bekendstaat voor zijn zware werkomstandigheden”, zegt Hans Elsen van ACV Puls. Hij roept minister van Post Petra De Sutter (Groen) op om snel werk te maken van haar hervorming, waarbij ze onderaannemers aan banden wil leggen.