Ik vroeg ChatGPT wat de grootste risico's zijn voor ASML op technologisch vlak
Hoewel ASML momenteel de onbetwiste leider is in de halfgeleiderproductie met zijn geavanceerde lithografiemachines, is het mogelijk dat het bedrijf in de toekomst geconfronteerd wordt met een disruptieve technologie die zijn marktpositie volledig ondermijnt. Een dergelijk scenario zou ASML kunnen "wegvagen" als de fundamentele technologie voor chipproductie radicaal verandert.
Het Opkomen van Quantumcomputing of Neuromorfische Chips
Een scenario waarin ASML wordt weggevaagd, zou kunnen beginnen met de grootschalige doorbraak van quantumcomputing of neuromorfische chips. Deze technologieën beloven een fundamentele verschuiving te brengen in de manier waarop computers informatie verwerken. In plaats van te vertrouwen op traditionele halfgeleiders die op silicium gebaseerd zijn, maken quantumcomputers gebruik van qubits, die zich in meerdere toestanden tegelijk kunnen bevinden. Neuromorfische chips, die de structuur van het menselijke brein nabootsen, kunnen daarentegen efficiënter zijn in het verwerken van bepaalde soorten informatie, zoals kunstmatige intelligentie en patroonherkenning.
In dit scenario zou de doorbraak van een volledig nieuwe chiparchitectuur het einde kunnen betekenen voor het traditionele lithografiesysteem dat ASML produceert. ASML's huidige marktleiderschap is gebaseerd op het leveren van geavanceerde EUV-machines voor de productie van siliciumchips. Als de vraag naar deze chips drastisch afneemt door de verschuiving naar quantum- of neuromorfische technologieën, zou de kernactiviteit van ASML in één klap irrelevant worden.
Nanotechnologie of Moleculaire Elektronica
Een ander mogelijk disruptief scenario voor ASML is de opkomst van nanotechnologie of moleculaire elektronica, waarbij circuits worden gebouwd op het niveau van atomen en moleculen. Deze technologie zou chipfabrikanten in staat stellen om transistoren en logische poorten te construeren zonder de noodzaak van traditionele lithografie, waardoor de enorme machines die ASML ontwikkelt, overbodig worden.
Nanotechnologie zou de productie van elektronische componenten op een veel kleinere schaal mogelijk maken, met hogere precisie en lagere kosten. De huidige technologieën van ASML, die gebaseerd zijn op extreem nauwkeurige lichtstraling om patronen op siliciumplakken te etsen, zouden dan niet langer noodzakelijk zijn. In plaats daarvan zou een volledig nieuw productieproces kunnen worden ontwikkeld waarbij het traditionele "printen" van circuits wordt vervangen door directe assemblage op moleculair niveau.
Optische of Lichtgebaseerde Computers
Een ander mogelijk scenario is de opkomst van optische of lichtgebaseerde computers, die informatie verwerken met behulp van fotonen in plaats van elektronen. Dit zou de hele fundamentele architectuur van chips veranderen. In plaats van de lithografietechnieken van ASML, die gebaseerd zijn op elektronenstromen door silicium, zouden fotonen kunnen worden gebruikt om data sneller en efficiënter te verwerken.
Optische computers zouden gebruik kunnen maken van volledig andere materialen en fabricagemethoden, waardoor traditionele lithografie irrelevant wordt. ASML zou in dit geval niet langer de machines kunnen leveren die nodig zijn om chips te maken, omdat de hele technologie zou verschuiven naar een ander paradigma. Nieuwe spelers in de markt zouden dan optische chips ontwerpen en fabriceren, met apparatuur die totaal verschilt van de huidige machines van ASML.
3D-printen van Elektronica
Een minder voor de hand liggend, maar mogelijk disruptief scenario is de opkomst van 3D-printtechnologie die de productie van elektronica mogelijk maakt. In dit scenario kunnen bedrijven chips en andere elektronische componenten "printen" met behulp van geavanceerde 3D-printers die met verschillende materialen kunnen werken. Dit zou de noodzaak van grootschalige fabrieken en de traditionele lithografiemachines van ASML kunnen elimineren.
Met 3D-printen zouden fabrikanten in staat zijn om elektronische componenten op maat te produceren zonder het dure en complexe lithografieproces. Dit zou vooral aantrekkelijk zijn voor opkomende markten of nicheproducten waar flexibiliteit en maatwerk belangrijker zijn dan massaproductie.
De Val van ASML
In elk van deze scenario's zou ASML zich geconfronteerd zien met het verlies van zijn kernmarkt. De overgang van traditionele siliciumgebaseerde chips naar quantumcomputers, neuromorfische chips, nanotechnologie of optische computers zou leiden tot een dramatische afname van de vraag naar ASML’s lithografiemachines. Hoewel het bedrijf zich mogelijk zou kunnen aanpassen door te investeren in onderzoek naar nieuwe technologieën, is het mogelijk dat de snelheid van de technologische verschuiving te groot is, en dat ASML wordt ingehaald door nieuwkomers die zich specialiseren in de nieuwe productiemethoden.
Het verlies van ASML's technologische dominantie zou niet alleen het bedrijf zelf beïnvloeden, maar ook de gehele halfgeleiderindustrie, die sterk afhankelijk is van ASML’s apparatuur. Dit zou een enorme economische impact hebben op zowel Nederland als de wereldwijde technologische sector, aangezien ASML een cruciale leverancier is voor veel van 's werelds grootste chipfabrikanten.
Conclusie
Hoewel ASML momenteel in een zeer sterke positie verkeert, zou de opkomst van radicale nieuwe technologieën het bedrijf kunnen wegvagen als het zich niet op tijd aanpast. Technologieën zoals quantumcomputing, neuromorfische chips, optische computers en nanotechnologie hebben het potentieel om de huidige methoden van chipproductie volledig te transformeren. Als ASML niet in staat is om mee te evolueren met deze veranderingen, kan het zijn marktleiderschap verliezen en zelfs verdwijnen uit de halfgeleiderindustrie. Dit scenario benadrukt de noodzaak voor ASML om voortdurend te innoveren en zich voor te bereiden op onverwachte technologische disrupties.