Oliereuzen bezwijken onder dividendbelofte
door Theo Besteman
Bij energiereuzen als Shell, Exxon en Chevron stroomt de cash in een volgens analisten verontrustend hoog tempo de deur uit. De olieprijs blijft komende jaren laag, hun verdiensten krimpen ondanks bedrijfssaneringen. Toch beloven de reuzen aandeelhouders hoog dividendrendement, gefinancierd met telkens weer nieuwe schulden. Die financiële last wordt bijna ondraaglijk.
,,Dit is heel verontrustend aan het worden”, zegt sectoranalist Oscar Abbink van marktonderzoeker IHS over de meest actuele stand. De grootste oliebedrijven hebben inmiddels een uitstroom van bijna $70 miljard in de boeken.
De kasstroom, het verschil tussen uitgaven en inkomsten op langjarige projecten, is bij de meeste grote oliebedrijven al sinds 2013 negatief. In 2014 zakte de olieprijs snel terug van zijn piek op $140 per vat, in februari dit jaar noteerde die $27 voor de meest gebruikte Brentolie.
Saneringen
De producenten van het zwarte goud schrapten tienduizenden banen, sloten wereldwijd honderden productielijnen en bezuinigden overal, tot op de kantoorstoelen en de koffiekopjes. De vraag is of dit genoeg is.
,,Het aan aandeelhouders voorgespiegelde dividend houden ze hoog, terwijl verdiensten fors krimpen. Oliebedrijven blijven het dividend met schuld betalen, terwijl de verdiensten weglopen. De olieprijs zal tot 2019 niet echt verbetert”, aldus Abbink van IHS. ,,Tenzij de bedrijven opnieuw rigoureus mensen ontslaan, investeringen afbouwen of onderdelen verkopen, dan komen lopende activiteiten in gevaar.”
Miljardeschuld
Shell-topman Van Beurden greep begin juni in. Het concern met een schuld van $70 miljard door de overname van BG beperkt zijn investeringen om die kasstroom te verbeteren. Tot 2020 bedragen die investeringen nog altijd $25 tot $30 miljard. Shell belooft met BP het hoogste dividend in de sector, en is voor beleggers daarom al jaren geliefd.
ABN Amro waarschuwde oliebedrijven in het algemeen deze week dat een toenemend gebrek aan investeringen hen in de staart gaat bijten. ,,Met de huidige negatieve kasstromen zien we al dat er problemen ontstaan. Er is ver op productie bezuinigd en een olieplatform zet je niet even uit en aan”, aldus ABN Amro-oliespecialist Hans van Cleef.
Investeren
,,Wij voorzien dat, na jaren met faillissementen en sluiting van producenten, her en der tekorten aan olie gaan ontstaan. Terugkeren in de markt duurt voor producenten soms zo’n achttien maanden. Wie niet investeert, profiteert niet als de olieprijs fors gaat stijgen”, stelt Van Cleef.
,,Het hoge dividend van Shell bij een dalende olieprijs kan grote gevolgen krijgen”, zegt directeur Paul Koster namens de Vereniging van Effectenbezitters (VEB). ,,Door de lage olieprijs moest Shell continu geld lenen om zijn stevige dividend te kunnen blijven uitkeren. Daarmee trek je langzaam de balans van een bedrijf leeg.”
Lager dividend
Het is in deze magere tijden voor de olieprijs toch realistischer om het dividend te gaan koppelen aan de reële olieprijs, betoogt Koster. ,,Nu je op je spaarbankboekje bijna geen rente krijgt, en de Duitse Bund negatief noteert, moet je dan van Shell dan dit hoge dividend van ruim 7% blijven verwachten? Dat is bij de huidige rentestand gewoon een risicopremie geworden. Beleggers zijn momenteel heus ook tevreden met 5%."
Het hoge dividend is bedoeld om aandeelhouders aan zich te binden. Volgens Koster is voor Shell investeren veel crucialer. ,,Straks keert de markt, gaat de olieprijs omhoog en heeft Shell dankzij investeringen een veel grotere kans om zijn positie te versterken. En uiteindelijk zijn dividend.”
Bron: DFT Premium