De aandelenkoers van Dockwise beweegt als het oceaanoppervlak: de Bredase zeetransporteur maakt op de beurs woeste tochtjes.
Company.info
Fairstar Heavy Transport N.V. Dockwise Transport B.V.
Meer over dit onderwerp
Dockwise verkoopt divisie jachttransport Verliezen bij Fairstar lopen verder op Dockwise vraagt om extra speelruimte op lening Zeetransporteur Dockwise ziet aanhoudende prijsdruk Zeeslag Chinezen vangen bot bij zeetransporteur Denk groot
Een jaar geleden moest nog € 20 neergeteld worden voor een aandeel in Dockwise, dat zowel in Amsterdam als in Oslo wordt verhandeld. Een halfjaar geleden deed hetzelfde aandeel nog slechts € 8,40. Nu, na een flinke tussensprint, is de koers van Dockwise weer aangesterkt tot circa €n 14.
Bij de Rotterdamse concurrent Fairstar Heavy Transport, dat alleen in Oslo aan de beurs staat, hetzelfde beeld. Ook hier schiet de emotie van beleggers van hoop naar vrees en terug, als een rollende oceaangolf.
Expansiedrift begrijpelijk
Het typeert de situatie in de sector, waar fors is geïnvesteerd. Vijf jaar geleden dreven op de wereldzeeën zo’n twintig schepen die geschikt waren voor het vervoer van zwaar materieel zoals platforms voor de olie- en gasindustrie; inmiddels zijn dat er circa veertig, en nieuwe schepen zijn in aanbouw.
De expansiedrift is begrijpelijk. Olie- en gasbedrijven, de voornaamste klanten, moeten naar steeds verder afgelegen regio’s om hun productie op peil te houden. Dit terwijl ze hun materieel het liefst in het goedkope Verre Oosten laten bouwen.
'Spotmarkt'
Zeetransporteurs — naast Nederland komen deze vooral uit Noorwegen en China — zijn dus hard nodig. Alleen: de opmars is de afgelopen jaren onderbroken. Toen in de tweede helft van 2008, door kredietcrisis en recessie, de olieprijs kelderde van $ 147 per vat naar $ 33, stelden veel olie- en gasbedrijven investeringen uit.
Dat leidde tot lagere bezetting bij de zeevervoerders, die daarop een felle strijd begonnen om de spoedklussen die nog wel vergeven werden. Op de ‘spotmarkt’, waar de prijzen lager liggen dan bij contracten die langer van tevoren worden ingeboekt, daalden de tarieven volgens marktkenners richting $ 30.000 tot $ 40.000. Enkele jaren terug kon geregeld het dubbele in rekening worden gebracht.
Er gloort hoop
Druk op inkomsten doet pijn in een kapitaalintensieve sector. Zowel Dockwise als Fairstar, dat de ‘spotmarkt’ lange tijd links liet liggen, hebben zware financiële lasten, wat leidde tot zorgen over de mate waarin deze bedrijven aan hun verplichtingen kunnen voldoen. Niet geheel ten onrechte, zo bleek: Dockwise kocht voor circa $ 10 mln extra ruimte bij banken; Fairstar moest zijn obligatiehouders om coulance vragen en haalde vorige week met een noodemissie € 8,5 mln op.
Maar er gloort hoop. De olieprijs schommelt weer rond of boven de $ 100 per vat en de Shells en Chevrons van deze wereld hebben er weer zin in. Nieuwe megaprojecten worden opgestart, te beginnen met Gorgon, een groot lng-project nabij Australië.
Twee nieuwe schepen
De Amerikaanse reus Chevron heeft voor die klus, waarvoor materieel uit Korea moet worden aangevoerd, twee schepen van Fairstar geboekt, een ongekend succes voor het bedrijf uit Rotterdam. ‘Gorgon’ kan in twee jaar tijd $ 90 mln omzet opleveren voor Fairstar, dat in 2010 bruto-opbrengsten had van $ 37 mln.
Fairstar laat, met het Gorgon-contract op zak, twee nieuwe schepen bouwen in China. Dat betekent dat de vloot van het Rotterdamse bedrijf in omvang verdubbelt, waarmee het nog wel enkele slagen kleiner is dan Dockwise. Dat bedrijf heeft vijftien schepen en één in aanbouw.
Voorsprong Dockwise niet zoveel waard
Volgens de onorthodoxe Amerikaanse ceo van Fairstar, oud-bankier en -paardenfokker Philip Adkins, is de voorsprong van Dockwise met de omvang niet zoveel waard. Adkins wijst er geregeld op dat de vloot van Dockwise veel omgebouwde tankers bevat, die minder geschikt zouden zijn voor het specifieke transport dat olie- en gasbedrijven zoeken. Bovendien, aldus Adkins, bevatten de veelal oude schepen van Dockwise asbest; in Australië, waar veel werk te verwachten valt, is men daar allergisch voor.
Hoe het ook zij, ‘Gorgon’ moet rust brengen voor Fairstar. Het bedrijf heeft al jaren moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Als de inkomsten van ‘Gorgon’ gaan lopen, gemikt wordt op mei dit jaar, moet dat voorbij zijn.
Ook voor Dockwise lonken stabielere tijden. Het bedrijf had eind september 2011 voor $ 512 mln aan orders in de boeken, waarvan $ 454 mln voor 2012 en de jaren daarna. Bovendien, zo menen analisten, moet het raar lopen als de marktleider geen opdrachten in de wacht sleept rond grote nieuwe energieprojecten in Australië, Brazilië en Rusland.
Botsing met aandeelhouder
De relatie tussen de leiding van Fairstar en grootaandeelhouder Oceanus, een investeringsfonds van de Chinese transportgroep HNA, staat op scherp. Afgelopen maandag had een gesprek plaats tussen beiden, maar partijen lijken ver uit elkaar te staan.
Oceanus, dat vóór Fairstars emissie van vorige week bijna 30% van de aandelen in de zeevervoerder bezat, wil de controversiële Amerikaanse topman Philip Adkins vervangen. Hem worden onder meer slechte resultaten en het verschaffen van onvolledige informatie verweten. Oceanus overweegt, als Fairstar vragen over dat laatste onvoldoende beantwoordt, een klacht in te dienen bij de Noorse beurstoezichthouder.
Bezorgd om waarde investering Fairstar
Adkins maakt zich weinig zorgen. De onorthodoxe Amerikaan, die met Fairstar de aanval op marktleider Dockwise wil inzetten, is ervan overtuigd dat het merendeel van het aandelenkapitaal achter hem staat. Daartoe hoort in ieder geval de Rotterdamse offshore-tycoon Cees de Bruin, die ruim 10% van de aandelen bezit.
Adkins wantrouwt Oceanus, omdat de Chinezen ook een belang houden van 60% in de Noorse concurrent Offshore Heavy Transport (OHT). De Chinezen, wier moederbedrijf HNA volgens berichten in de Noorse media financiële problemen heeft, zou Fairstar met OHT willen laten fuseren.
Bronnen rond Oceanus zeggen dat het fonds vooral bezorgd is om de waarde van zijn investering in Fairstar. In december zond Oceanus daarom een brief naar Fairstar waarin het refereerde aan de zware verliezen in 2011 ($ 13 mln tot en met derde kwartaal) in relatie tot de zwakke financiën.