WEEKSLOT: AEX stijgt in verdeelde week
Door Andre Sterk
Van DOW JONES NIEUWSDIENST
AMSTERDAM (Dow Jones)--Week 7 bood een gemeleerd beeld. De trend leek positief, maar van een echte opwaartse uitbraak kwam het (nog) niet.
Maandag begon met winst. Het Griekse parlement ging akkoord met een bezuiniging van EUR3,3 miljard voor 2012 en daarop werd hardop gespeculeerd over een heronderhandeling na de verkiezing in april van dit jaar over een aantal bezuinigingsmaatregelen. Bovendien stemt Duitsland op 27 februari over de tweede steunronde aan Griekenland. En dan moet Griekenland het ook nog eens worden met zijn private schuldeisers over de afschrijvingen op zijn schulden.
Duitsland kon nog wel een vervelende eend in de bijt blijken, daar het land eerder dit jaar al opperde Griekenland onder curatele te plaatsen, een 'vernedering' die de Grieken nooit ofte nimmer zouden accepteren.
Dinsdag opende de index licht lager, maar een goed verloop van een Italiaanse veiling van staatsobligaties en een veel beter dan verwachte ZEW-vertrouwensindex uit Duitsland tilden de index op. Met name Shell en ArcelorMittal boden de index steun. Shell noteerde inmiddels ruim boven zijn voormalige weerstand van 27,25.
Dinsdag was Griekenland natuurlijk niet van het hoofdtoneel verdwenen. Duitsland liet nog maar eens horen dat Griekenland zich aan zijn bezuinigingsafspraken diende te houden, wilde het in aanmerking komen voor het nieuwe steunpakket. Een Duitse krant wist te melden dat de afschrijvingskwestie waarschijnlijk geen akkoord krijgt en daarmee kwam een default van land dichterbij. Griekenland veilde kortlopend papier, maar de vergoeding die het moest betalen lag slechts nipt onder een eerdere prijs.
Kredietwaardigheidsbeoordelaars waren er ook weer: Moody's Investors Service stelde de kredietwaardigheid van zes Europese landen, Malta, Portugal, Italie, Slovenie, Slowakije en Spanje neerwaarts bij en waarschuwde voor de 'top ratings' van Oostenrijk, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk, vanwege de voortdurende zorgen omtrent de Europese schuldproblemen. En Standard & Poor's Ratings Services verlaagde de kredietratings van vijftien in Spanje gevestigde banken.
Japan meldde dinsdag een industriele productie die over december iets minder was gestegen dan gedacht. Verder wilde de Bank of Japan zijn monetaire beleid versoepelen ter bestrijding van de deflatie.
Bedrijfsnieuws betrof ThyssenKrupp. De Duitse staalreus zag het verlies over het fiscale eerste kwartaal meer oplopen dan verwacht, maar voorzag ook een stijgende vraag en hogere prijzen.
De ZEW-index mocht dan dinsdag voor wat optimisme hebben gezorgd, 's middags bleken de Amerikaanse detailhandelsverkopen over januari tegen te vallen. Marktvorsers zagen onderliggend al enig effect van het besluit van Moody's. Het bescheiden verlies van dinsdag van 0,2%, dat zich op het slot aftekende, werd voor deel daar aan toe geschreven. De AEX sloot op 321,87 punten.
Wall Street herstelde dinsdag aan het eind van de handelsdag, een beweging die woensdag werd verdisconteerd. Na een hogere opening beleefde de AEX andermaal een weinig enerverende dag. China sprong misschien nog wel het meest in het oog met de toezegging dat zijn centrale bank meer schuldpapier uit de eurozone in portefeuille neemt.
Voorlopige economische groeicijfers uit Duitsland en Frankrijk vielen mee. Italie meldde een groter dan verwachte krimp. En Nederland zit in een recessie. De centrale bank van Japan voorziet voorlopig nog geen groei, en voorlopig maar heel weinig inflatie.
De AEX liep in loop van de dag weer richting 325 punten, maar doorbreken was er niet bij. Het gerucht dat Europa het noodpakket aan Griekenland wilde uitstellen deed de markt geen goed. Op de obligatiemarkten vertaalde dit zich in oplopende bunds.
Voor woensdag stond een bijeenkomst tussen de ministers van financien van de eurozone gepland, maar de voorzitter van de Eurogroep Jean-Claude Juncker zegde deze dinsdag af vanwege onduidelijkheid over de toezegging van Griekse politieke leiders over de nodige bezuinigingen, alsmede een aantal technische details waardoor een akkoord voor een tweede steunpakket voor Griekenland op zich liet wachten.
Wall Street daalde, nadat de industriele productie van de VS over januari werd gezien als een tegenvaller. Er werd gerekend op een stijging met 0,7%, maar het cijfer kwam vlak uit. Het werd gezien als een tegenvaller. Wall Street leverde in, Amsterdam ook.
De markt reageerde in de loop van woensdag nogal nerveus op een tweetal speculaties: ten eerste zou Griekenland langer op zijn geld moeten wachten en ten tweede meldde de Iraanse staatstelevisie dat de olieboycot voor zes manden van kracht werd. Daar onder bevond zich ook Nederland. Van overheidswege werd dit in Iran weer ontkend, maar de olieprijs dikte er wel op aan.
Griekenland werd steeds meer ervaren als een knipperlicht: "Het schiet alle kanten uit: dan is men er wel uit, dan weer niet. Wat is het nou?", aldus een vermogensbeheerder.
Per saldo deed de AEX weinig: er kwam een punt bij of 0,3% op een slotstand van 322,86. Het beter dan verwachte vertrouwen van Amerikaanse huizenbouwers had geen effect.
Donderdag waren de zenuwen nog niet tot rust gekomen. De AEX leverde bij opening 3 punten in, maar de sfeer werd in de loop van de dag wel wat rustiger. "Wellicht wordt dit enigszins gestuurd door een vakantie voor een deel van Engeland, waaronder Londen", aldus een handelaar donderdag.
De rust in de markt kwam mogelijk ook voor rekening van Jean-Claude Juncker, voorzitter van de groep van zeventien ministers van financien van de eurozone. Die had woensdag na een vergadering met die ministers al met grote vastberadenheid gemeld: "We hebben sterke garanties ontvangen van twee van de belangrijkste politieke leiders van de Griekse regeringscoalitie", aldus Juncker in zijn verklaring in navolging op een telefonisch overleg tussen de zeventien ministers van de eurozone. Griekenland zou in samenwerking met de trojka van internationale kredietverstrekkers - de Europese Unie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds - de juiste stappen hebben genomen om extra bezuinigingen te identificeren en een gedetailleerde lijst te hebben overlegd met een tijdschema voor de realisatie van deze bezuinigingen.
Het Financieele Dagblad publiceerde donderdag echter een vraaggesprek met de Nederlandse minister van Financien Jan Kees de Jager waarin hij twijfelt over nieuwe steun aan Griekenland en hij stelde dat het vertrouwen in de Griekse regering tot een dieptepunt is gedaald, zegt hij in een donderdag gepubliceerd interview.
De AEX herstelde tot een verlies van circa 0,3%. Dat bleef zo, ondanks de onverwachte daling van de steunaanvragen in de VS. Daar stond een woningbouw in de VS tegenover die achterbleef bij de verwachtingen, maar wel steeg. Producentenprijzen over januari stegen minder hard dan verwacht. De activiteitenindex van de Federal Reserve van Philadelphia was beter dan verwacht en in combinatie met de twee andere macrodata liep de AEX na 16.00 uur verder op, om aan het eind van de handelssessie nog even te versnellen.
Op een slotnotering van 325,18 punten en een winst 0,7% had de AEX onverwacht toch een positieve handelsdag te pakken.
Vrijdag reageerde de beurs op de winst op Wall Street. Daar vielen de macrodata eveneens in goede aarde en de mededeling van de Europese Cantrale Bank om Grieksse leningen door te rollen zorgde voor meer ontspanning in New York. Het leek erop dat er op korte termijn nu weer wel een definitief akkoord met Griekenland op tafel kon komen, op zijn vroegst maandag.