Hier het hele FT artikel. Als oud off-shore werknemer is het cowboyverhaal erg herkenbaar. The sky was the limit in theolddays, and how we got there didn't matter.
SBM maakt schoon schip
Edwin van der Schoot
AMSTERDAM -
De top van SBM Offshore neemt tal van maatregelen om af te rekenen met zijn verleden. Topmanagers zijn vervangen en tussenpersonen worden niet langer gebruikt om peperdure olieproductieschepen te verkopen. Alles om te voorkomen dat SBM in een nieuwe smeergeldaffaire verzeild raakt en op een zwarte lijst komt.
Naar SBM Offshore detailpagina >
„Onze sector staat helaas niet te boek als de industrie met het best ontwikkelde normbesef”, erkent bestuurder Sietze Hepkema. „Een klant die recent een audit op ons deed en tevreden was, zei me: ’Na een vliegtuigcrash, kun je het veiligst met de getroffen luchtvaartmaatschappij vliegen’. Ik hoop dat het met het nieuwe SBM ook zo gaat: nu we schoon schip maken, weet je dat bij ons de kans op herhaling klein is.”
Hij vervolgt: „Je kunt echter als top van het bedrijf het roer wel omgooien, maar de crux zit hem natuurlijk erin de overige medewerkers mee te krijgen.” In het geval van SBM Offshore zijn dat er inmiddels 10.000, een decennium terug waren het er 1500. „Toen het bedrijf kleiner was, is er een cowboymentaliteit binnengeslopen.
Bovendien was de houding: onze ingenieurs zijn zo slim, die kunnen HR of de boekhouding en wat dies meer zij, er ook wel bij doen”, zegt de voormalig topadvocaat, kort voor hij samen met topman Bruno Chabas in het vliegtuig naar Brazilie stapt om de relatie met topklant Petrobras te lijmen.Met het uit de doeken doen van twijfelachtige praktijken in april 2012, wilde SBM volgens Hepkema zijn werknemers een signaal geven dat het de top van het bedrijf ernst is.
Schadelijk
Ondanks de koersgevoeligheid van de informatie, was SBM volgens Hepkema juridisch in 2012 niet verplicht om openheid van zaken te geven, omdat de informatie erg schadelijk was voor SBM zelf. „Andere bedrijven doen dat ook zelden. Die regelen eerst een schikking. Er is geen procedure voor wat wij nu deden, onszelf aangeven.”
Toch kan de bestuurder niet aangeven of SBM nu daadwerkelijk fout zat in bijvoorbeeld Brazilië. „Alles wat op een schuldbekentenis lijkt, trekt ook jakhalzen aan, met name uit de VS. En we willen onze klanten en partners geen schade berokkenen.”
Daarmee doelt hij onder andere op Petrobrás, de staatsoliemaatschappij die in eigen land onder vuur ligt sinds haar mogelijke betrokkenheid uitlekte.
Een andere maatregel is het stopzetten van elke vorm van verkoop via tussenpersonen die op commissiebasis betaald worden. Hepkema: „Een FPSO (olieproductievaartuig) kost inmiddels $1,5 tot $2 miljard. Dat risico is gewoon te groot om niet in eigen handen te hebben.”
Klein bier
Alleen klein bier, zoals boeien en reserveonderdelen, wordt in landen waar SBM zelf geen kantoor heeft, nog via intermediairs verkocht. Maar dan alleen met diegenen bij wie boekenonderzoek is gedaan en die zijn goedgekeurd door topman Bruno Chabas en Hepkema zelf.
Overigens zal SBM Offshore juridische stappen nemen ’tegen de werknemer die ons voor drie miljoen probeerde af te persen, en toen hij nul op het rekest kreeg, onze Wikipedia-pagina onder handen nam’. De man repte van $250 miljoen smeergeld, en was daarmee de veroorzaker van de turbulente weken bij SBM.
Hoewel Hepkema beperkte speelruimte heeft, wil hij wel kwijt dat ’er een verschil is tussen betalingen aan tussenpersonen en smeergeld aan ambtenaren’. Daarmee lijkt hij erop te hinten, dat het uiteindelijke bedrag aan steekpenningen lager ligt dan de $250 miljoen waar beleggers nu voor vrezen.
Over de timing van een schikking met de Amerikaanse en Nederlandse autoriteiten kan Hepkema ’met geen zinnig woord iets zeggen’.
Analisten houden rekening met een boete vanaf $100 miljoen. Dat lijkt te overleven: de orderportefeuille was met $23 miljard nog nooit zo vol. SBM hoopt in 2015 weer dividend uit te keren.