Almunia ondermijnt miljardendeal tussen Telefónica en KPN over E-Plus
Geschreven door: Ulko Jonker
TELECOM
Europese Commissie stelt extra voorwaarden aan Spanjaarden
Brussel
Toen Telefónica en KPN in juli de overname voor € 8,6 mrd van de Duitse KPN-dochter E-plus aankondigden, voorzagen ze problemen.
Nu begint duidelijk te worden hoe groot die zijn. Brussel ziet in de combinatie, die tot 60% van de grootste Europese deelmarkt in handen zou krijgen, een prijsopdrijver van jewelste.
Het is niet omdat de Spaanse socialist Joaquín Almunia een hekel heeft aan zijn imperialistische landgenoten, maar omdat hij wantrouwend staat tegenover álle Europese telecombedrijven. Als de eurocommissaris in december 2012 na lang aarzelen akkoord gaat met de overname van Orange Austria door Hutchison, geeft hij Telefónica, KPN en alle andere aanbieders van mobieletelefoniediensten een schot voor de boeg.
Zolang de Europese telecommarkt langs nationale grenzen is versplinterd, met nationale aanbieders en nationale toezichthouders en nationale gsm-licenties, zal hij iedere fusie, samenwerking of andere vorm van verdere beperking van de mededinging maximaal toetsen.
De versnippering betekent te hoge kosten en keuzebeperking in deze vitale markt, vinden hij en zijn voorgangster, Neelie Kroes, die nu de telecommarkt probeert open te breken. ‘Ongeveer 80% van de mobieletelefoongebruikers zijn klanten van dezelfde vier grootste aanbieders. Maar dat heeft niets bijgedragen aan de vorming van een interne markt’, luidt Almunia’s verwijt aan Telefónica, Vodafone, Deutsche Telekom en France Telecom.
En als binnen de nationale grenzen van toch al geconcentreerde markten ook nog eens overnames plaatsvinden, ‘moeten we heel voorzichtig’ zijn, omwille van de ‘natuurlijk kwetsbare consument’.
In zijn verklaring van bezwaar tegen de overname rept Almunia nu van verwachte prijsverhogingen van 13% tot 17% voor de gsm-diensten, met uitschieters naar 37% voor prepaid. En Duitsland heeft tóch al relatief hoge tarieven.
De ervaring in Oostenrijk leidt er nu toe dat Almunia extra op zijn hoede is. Nadat hij ruim een jaar geleden toestemming had gegeven voor de overname van Orange, waardoor het aantal aanbieders met een eigen netwerk terugging van vier naar drie, zijn de prijzen daar voor het eerst in drie jaar gestegen, in het laatste kwartaal van 2013 met 11%.
Hoewel Liberty Global met UPC heeft toegezegd de markt te zullen betreden, is dat nog niet gebeurd. Die ervaring, waarover de Oostenrijkse toezichthouder zich luidkeels beklaagt, helpt Hutchison, een Chinese operator uit Hongkong, ook niet met de acquisitie van het Telefónica-netwerk in Ierland. Ook daardoor zou het aantal zelfstandige aanbieders krimpen van vier naar drie.
De telecomaanbieders klagen dat Brussel niets snapt van de nieuwe marktverhoudingen. Telefoniediensten worden in hoog tempo overgenomen door nieuwkomers zoals Skype en WhatsApp, die de traditionele telecombedrijven beroven van hun inkomsten uit berichten- en spraakverkeer.
Als ze worden gedwarsboomd in hun expansie, leidt dat tot minder investeringen en innovatie.
Almunia is daar niet van onder de indruk. ‘Er is geen bewijs dat aanbieders meer investeren als ze groter worden zolang de markten gefragmenteerd blijven. We kunnen geen blanco cheques afgeven op basis van alleen maar beloften en er zijn ook andere manieren om efficiencywinst te behalen.’
In het gunstigste geval wordt ook Telefónica door Almunia in Duitsland gedwongen een deel van zijn spectrumlicenties ter beschikking te stellen aan nieuwkomers en om derden tegen aantrekkelijke prijzen toe te laten tot zijn netwerk. Dat is de standaardremedie, maar er kan ook meer geëist worden.
Telefónica liet donderdag weten dat de deal hoe dan ook goedgekeurd zal worden. Lees: we gaan akkoord met alle voorwaarden die Almunia kan stellen en daarvoor heeft hij nog tot mei. Zo kan E-plus wel een stuk minder aantrekkelijk worden, dus de enige vraag die dan nog rest voor KPN is hoeveel E-plus daarmee minder waard wordt.
Wantrouwen Europese Commissie teleurgesteld over interne markt
Prijsopdrijving Overname KPN-dochter leidt tot fors hogere tarieven
Pagina 16, 28-02-2014 © Het Financieele Dagblad