1 van de vele artikelen (ook voorzitters van PSV AJAX en Feyenoord verwachten een explosieve prijsstijging van hun spelers):
Europese topclubs kopen de eredivisie leeg
Kapitaalkrachtige Europese topclubs kopen de eredivisie leeg, terwijl Nederlandse clubs steeds minder uit het buitenland importeren. Dat blijkt uit een inventarisatie van de Volkskrant. Het gevolg is dat de kloof met het buitenland almaar groter lijkt te worden, en Nederlandse clubs steeds vaker een beroep moeten doen op de jeugdopleiding.
Door: Christiaan Heijerman 19 juni 2015, 18:03
Geketende vrijheid in de voetbalmarkt
Het zogeheten Bosman-arrest bevrijdde eind 1995 de profvoetballers uit de ijzeren greep van hun clubs. Sindsdien zwermen de toppers voor veel geld uit over de wereld. Rijk zijn ze, maar gelukkig? Een beschouwing van Willem Vissers.
In het seizoen 2003/2004 exporteerden clubs uit de eredivisie een totale waarde van 52,7 miljoen euro aan voetballers naar het buitenland. Het verschil tussen in- en uitvoer dat jaar was 28,9 miljoen. Ter vergelijking: in het seizoen 2013/2014 exporteerden de eredivisieclubs in totaal 132,62 miljoen euro, bijna 118 miljoen meer dan eredivisieclubs betaalden aan spelers afkomstig uit een andere competitie.
Erg opvallend is het dan ook niet dat de uitgaande transfers waarbij het meeste geld gemoeid was, allemaal afgerond werden in de laatste vijftien jaar. Ruud van Nistelrooij was de duurste emigrant. Manchester United maakte in 2001 28,5 miljoen euro over naar PSV. De onlangs afgeronde transfer van Memphis Depay van PSV naar het Manchester United van Louis van Gaal levert mogelijk nog meer op, afhankelijk van prestatiebonussen.
Ruud van Nistelrooij in dienst van Manchester United in 2005.
Ruud van Nistelrooij in dienst van Manchester United in 2005. © ANP
Ajax
Bosmanarrest
Het startsein voor de Europese handelstoename werd in 1990 gegeven toen de pionier Jean-Marc Bosman het Europese transfersysteem openlijk bekritiseerde. Bosman speelde voor Club Luik, een Belgische Eerste Klasser en wilde een overstap maken naar USL Dunkerque. Club Luik vroeg volgens Bosman een te hoge transfersom, terwijl zijn contract uitgediend was. Bosman kon hierdoor niet transfereren. Hij klaagde de Belgische voetbalbond aan, stellend dat de transfer- en nationaliteitsregels in voetballand niet overeenkwamen met de wetgeving omtrent het vrije verkeer van werknemers, zoals die is bepaald in het Verdrag van Rome. Vijf jaar later, in 1995, bepaalde het Europese Hof van Justitie naar aanleiding van de zaak Bosman dat transfervergoedingen alleen gevraagd konden worden in de lopende fase van het contract, waardoor spelers konden profiteren van hun transfervrije status. Het besluit heeft een explosieve stijging van de handel veroorzaakt. In de eredivisie vertrokken dat jaar 123 spelers en kwamen er 155 bij. In het eredivisieseizoen 2013/2014 lag dat aantal op 306 versus 291. Een stijging van 148 procent.
De jaarlijkse leegloop bij bijvoorbeeld Ajax is een even lucratieve als zorgwekkende ontwikkeling. Enerzijds zorgt de verkoop van spelers ervoor dat de clubkas wordt gespekt, waardoor de Amsterdamse club het eigen vermogen dit jaar zag stijgen tot 116,4 miljoen euro. Een clubrecord. Dat geld wordt vervolgens geïnvesteerd in de jeugdopleiding, waardoor die internationaal gezien steeds meer aanzien geniet.
Ajax is door die goede jeugdopleiding in staat gebleken toptalenten weg te kapen bij Europese topclubs als Barcelona, omdat spelers meer kans zien zich op De Toekomst - het trainingscomplex van Ajax - in de kaart te spelen, dan bij hun huidige club, waar ze moeten concurreren met de beste spelers ter wereld. De eredivisie lijkt daardoor te zijn geworden tot opleidcompetitie, waarin talent de vrije loop krijgt en optimaal kan doorontwikkelen. Als talenten de eredivisie na een aantal jaar zijn ontgroeid, vertrekken ze naar het buitenland.
De keerzijde van de toenemende verkoop is dat sportieve doelstellingen steeds moeilijker worden om te behalen. Ajax werd tussen 2011 en 2014 weliswaar kampioen van Nederland, in de Champions League overleefde de Amsterdamse club voor het laatst de groepsfase in het seizoen 2005/2006. PSV lukte dat in het seizoen 2006/2007 voor het laatst. De Eindhovenaren schopten het toen tot de kwartfinale.
De in- en uitvoer van de eredivisie van de laatste tien jaar.
De in- en uitvoer van de eredivisie van de laatste tien jaar. © Thijs Balder, Christiaan Heijerman.
Mega-deal Premier League
Verantwoording
De Volkskrant inventariseerde tien jaar handel in de eredivisie met hulp van de Duitse website transfermarkt.de.
Volledig accuraat kan de inventarisatie niet zijn, want niet alle transfersommen worden openbaar gemaakt.
Afgelopen februari werd bekendgemaakt dat de Britse tv-zenders Sky Sports en BT-Sports zeven miljard euro gaan betalen voor de uitzendrechten van de Premier League. Sky neemt daarin het bedrag van 5,66 miljard voor haar rekening, BT betaalt ruim 1,3 miljard. De nieuwe, verbeterde verbintenis heeft betrekking op de seizoenen 2016/2017, 2017/2018 en 2018/2019.
Deze ontwikkeling is een extra impuls voor de toch al denivellerende verhoudingen, want een deel - het is nog onbekend hoeveel - van de opbrengst wordt verdeeld onder de Engelse clubs. De clubs kunnen daarmee het beschikbare transferbudget flink opkrikken, waardoor ze nog makkelijker spelers kunnen kopen. Richard Scudamore, baas van de Premier League, zei daarover tijdens de bekendmaking van de deal het volgende. 'Feitelijk betekent het dat Burnley, de huidige nummer zeventien in de Premier League, economisch groter wordt dan Ajax.'
Ook deze zomer dreigen eredivisieclubs hun sleutelspelers te verliezen. Zo vertrok Memphis Depay, topscorer van de eredivisie al naar United, staat Feyenoord-aanvoerder Jordy Clasie in de belangstelling van grote clubs en lijkt ook PSV-captain Georginio Wijnaldum rijp voor een nieuw avontuur. Ajax lijkt dit jaar door een zeer matig seizoen zonder echte uitblinkers de dans te ontspringen, maar zal er niet aan ontkomen de volgende jaren weer dragende spelers te verkopen.