Macintosh dood meer waard dan levend [fd]
door Gijs den Brinker, Wouter Keuning en Job Woudt
Vandaag, 18:52
Hoe lang moet je aan de roulettetafel blijven hangen als de verliezen zich opstapelen? Trouwe aandeelhouders in Macintosh Retail Group weigeren nog verder te spelen. Ook de banken zetten er nu een punt achter.
Mislukte strategie
Macintosh, de winkelgroep met schoenenketens als Scapino, Manfield en Dolcis die dinsdag in surseance belandde, zag vier jaar geleden de winstgevendheid in hoog tempo inzakken. De onderneming lanceerde een strategische drietrapsraket: kosten besparen, ketens verkopen (zoals Halfords en Kwantum) en tegelijkertijd de investeringen in de resterende formules en online verkoop opvoeren.
De strategie mislukte jammerlijk. De kosten gingen wel naar beneden, maar de verkoop van ketens leverde minder op dan nodig was. De vernieuwing sloeg onvoldoende aan of kwam in ieder geval te traag op gang om het tij te doen keren.
Foto's Macintosh / Studio FD
In de clinch met de banken
Macintosh probeerde zijn bestaan te rekken door ook de laatste winkelformules te verkopen, mogelijk zelfs 'om niet'. Geïnteresseerden waren er wel, zowel private-equityhuizen als strategische partijen uit de schoenenhandel. Maar de onderhandelingen knapten op aanvullende eisen van de gegadigden. Potentiële kopers wilden niet alleen dat banken op hun schulden zouden afschrijven. Daarbovenop verlangden ze een voorfinanciering voor de nieuwe collectie van 2016. Dat laatste was voor de banken een brug te ver. De winkelgroep, waarvan de nettoschuld volgens ingewijden momenteel rond de €45 mln bedraagt, is dood meer waard dan levend.
Lang wist het Macintosh-management zijn geldschieters ervan te overtuigen dat er kans was om te overleven. Zo stelden BNP Paribas, ABN Amro, ING en Rabobank zich vanaf medio 2014 nog eens garant voor een kredietlijn van €140 mln. In ruil eisten ze van de wankele winkelgroep rentepercentages die konden oplopen tot 9% boven euribor.
Ook moest Macintosh ongeveer zijn gehele bedrijf verpanden. Met een nakend faillissement komt dat de banken nu van pas. Zij staan straks vooraan in de rij, in geval de boedel — een aantal formules, 550 winkellocaties en een lading schoenen — alsnog wordt opgekocht.
Personeel hoopt op doorstart
De ruim vijfduizend medewerkers kunnen deze kerstdagen hopen op een wonder in de vorm van een doorstart. Leveranciers en aandeelhouders moeten op de blaren zitten. De laatste groep had de koers van de Macintosh-stukken in een paar jaar tijd al zien halveren tot ruim onder €10.
Toch hielden zij hoop op een goede afloop. Medio vorig jaar liepen ze nog mee in een door de banken afgedwongen emissie van €19,5 mln, waarvoor maar liefst €8 per aandeel werd betaald. Ook verstrekten ze een achtergestelde lening van €20 mln.
Familie-investeerders verliezen
Onder de gedupeerden een aantal bekende spelers in het Nederlandse bedrijfsleven. Zo waren de investeringsmaatschappijen van de familie Blokker (20,4% in Macintosh), de familie Zeeman (6%), de Nettorama-familie Bastmeijer (5%) en de Grolsch-familie De Groen (tot oktober dit jaar nog 3,1%) trouwe geldschieters. Nu is hun aandelenbezit — Macintosh had pakweg vijf jaar geleden nog een beurswaarde van bijna €500 mln — afgewaardeerd tot bijna nul.
Kans op verkoop onderdelen Macintosh nog niet verkeken
Met het verlenen van de surseance van betaling aan Macintosh dinsdagmiddag breekt een onzekere tijd aan voor alle werknemers, leveranciers, schuldeisers en andere bij het bedrijf betrokken partijen. Gezien het feit dat Macintosh er de afgelopen tijd zelf niet in slaagde kopers te vinden voor het bedrijf in zijn geheel of voor stukken ervan, lijkt het erg onwaarschijnlijk dat grote delen van het bedrijf zullen worden voortgezet.
Toch zijn er voor bepaalde onderdelen nog best kansen op een doorstart, verwachten volgers van de markt. 'Voor sommige winkels of formules zal wel interesse uit de markt bestaan. Zeker voor de winkels op goede locaties', zegt bijvoorbeeld Dave Quadvlieg van branchevereniging Inretail. Analist Gerard Rijk van SNS Securities denkt dat er met name voor de formules Brantano en Invito interesse zal zijn in de markt. 'Dolcis heeft weinig toekomst.'
Dat verkoop van een aantal winkels of een gedeeltelijke doorstart van een de formules geen irreëel scenario is, blijkt ook uit recente faillissementen van branchegenoten van Macintosh. De groeiende schoenenformule Nelson nam een paar winkels over van het eerder dit jaar omgevallen Taft. Dat waren de betere winkels op A-locaties in de Amsterdamse binnenstad en in Amstelveen. Ook voor een kwart van winkels van Ardenberg (Van Dalen, Dr. Adam's) werd in Yari Holding een nieuwe koper gevonden.
Reken maar dat er heel wat partijen op het vinkentouw zitten, zegt ook retailadviseur Ton Bos. 'Die wachten gewoon op een faillissement en willen dan zo goedkoop mogelijk instappen.' Bos denkt dat een formule als Manfield zeker nog bestaansrecht heeft. 'Macintosh is al begonnen met de ombouw van een aantal Manfield-winkels en die schijnt vrij goed aan te slaan. Als je iemand weet te vinden die de ombouw van de overige winkels wil financieren, kan dat snel weer een goedlopende formule zijn.'
Naast grootaandeelhouders als Zeeman en Bastmeijer zou ook Van Haren interesse kunnen hebben in een aantal winkels, verwacht Bos. 'Het moederbedrijf van Van Haren, Deichmann, is dit jaar begonnen met de uitrol in Nederland van de formule Snipes. Zij zullen ongetwijfeld interesse hebben in de winkels op betere locaties.'