donderdag 21 september 2017, 9:00
Dollar zou toch stijgen dit jaar?
© Bloomberg
Aan het begin van het jaar wist bijna iedereen het zeker. De dollar zou gaan stijgen ten opzichte van de euro. De ratio was even helder als simpel.
De Amerikaanse economie loopt in haar herstel vanuit de kredietcrisis twee jaar voor op Europa. Hierdoor is de Amerikaanse centrale bank al begonnen met het verhogen van de rente en afbouwen van de kwantitatieve aankopen. Terwijl wij in Europa nog negatieve rentes hebben en kwantitatieve aankopen doen. Normaliter zou deze divergentie moeten leiden tot een sterkere munt van het land waar de rente wordt verhoogd. Alleen dit jaar niet. Waarom is dit niet gebeurd? In deze column probeer ik een paar verklaringen te geven. Politieke situatie
Aan het begin van dit kalenderjaar was de Europese politieke situatie fragiel. Er waren diverse nationale verkiezingen gepland dit jaar. De angst leefde dat anti-EU populisten konden gaan winnen. Dit gebeurde niet en de winnaars van de verkiezingen willen met volle vaart de integratie van de EU versnellen en verdiepen. Dit moet dan tot een stabielere eurozone leiden. Aan de andere kant van de oceaan in de Verenigde Staten is de politieke situatie met de huidige regering juist instabieler geworden. Bovendien is de nieuwe Amerikaanse regering economisch gezien meer binnenlands gericht, terwijl de nieuwe economische wereldmacht China zich juist meer openstelt.
Handelsinitiatieven China
China is bezig met allerlei infrastructuurprojecten om een oude handelsroute nieuw leven in te blazen. Deze oude zijderoute moet er toe leiden dat producten vanuit China over land tot in Europa worden getransporteerd. De eerste treinen zouden al vanuit China hebben gereden tot in Europa volgeladen met textiel. Dezelfde treinen gingen weer vol beladen met whisky terug naar China. Deze route biedt een enorm potentieel aan alle landen, die langs deze route liggen. Zestig procent van de wereldbevolking woont hier. Dit zijn nu nog voornamelijk zogenaamde opkomende landen.
Als deze landen een graantje kunnen meepikken van de handel zal de economische groei stijgen en zal de relevantie van deze regio’s ten opzichte van de wereldeconomie groeien. Het ligt voor de hand dat deze handel afgerekend gaat worden in de Chinese munt, de yuan. Dit omdat China met haar 1,3 miljard inwoners het start en eindpunt is van deze handelsroute. De vraag naar Amerikaanse dollars, die nu nog als de wereld handelsvaluta geldt, zal hierdoor verminderen.
Olieaankopen niet langer alleen in dollars
China is nu de grootste olie-importeur ter wereld. Rusland is de één na grootste olie-exporteur ter wereld. Beide hebben in juni een afspraak gemaakt om de olie, die China van Rusland koopt, af te rekenen in yuan. Dit in plaats van dollars. De intentie is er om dit ook met de Saudi’s te doen. China is nu de grootste koper van de olie van de Saudi’s. Als de Saudi’s overstag gaan zullen andere landen volgen en dan valt er weer een stuk automatische vraag naar dollars weg. En als dit eenmaal voor olie kan, waarom zouden andere grondstoffen ook niet in yuan afgerekend kunnen worden.
Conclusie
De eurodollar steeg dit jaar van 1,06 naar 1,20. Terwijl de meeste analisten pariteit hadden verwacht. De dollarzwakte ligt dus niet aan de centrale banken, want die hebben geleverd wat verwacht werd. Het moeten dus andere redenen zijn. Het is ook niet dat de Amerikaanse economie aan kracht verliest, want dan zouden Amerikaanse aandelenmarkten moeten dalen.
Het moet dus aan andere factoren liggen, die wat minder zichtbaar zijn voor ons. Als bovenstaande minder tastbare argumenten kloppen, dat de yuan de rol van de dollar aan het overnemen is als handelsvaluta, kan dit een begin zijn van een trend naar een zwakkere dollar. Zeker als de Chinese economie blijft doorgroeien en Amerika gaat aflossen als grootste economie ter wereld.
En last but not least kunnen deze effecten versneld haar intrede doen als Amerika meer binnenlands gericht blijft en China dit gat invult. Dit gebeurt nu al getuige de vele infrastructuurprojecten, die overal ter wereld met Chinees geld worden gefinancierd. Mogelijk zijn we nu getuige van een politieke aardverschuiving op het wereldtoneel die zijn weerga niet kent. En is de daling van de dollar dit kalenderjaar daar een voorbode van.
Erik Bakker is managing director van OHV Vermogensbeheer.