Wat is een claimemissie?
Eerst maar een stukje theorie. Een claimemissie is een uitgifte van aandelen, die slechts wordt aangeboden aan de bestaande aandeelhouders van het bedrijf. Hierdoor wordt verwatering van het huidige aandelenbezit voorkomen, terwijl het bedrijf toch aan 'nieuw geld' komt.
Een claimemissie wordt door een bedrijf meestal als methode gebruikt als men er redelijk zeker van wil zijn dat de aandelen zullen worden geplaatst. Hiervoor is een aantal argumenten te geven:
De nieuwe aandelen worden met korting aangeboden, waardoor de kans op kopers veel groter is.
De zittende aandeelhouders kunnen eigenlijk niet anders dan instappen: als ze niet met de nieuwe emissie meedoen, zien ze alleen maar hun aandelenkapitaal verder verwateren.
De zittende aandeelhouders hebben het voorkeursrecht om de nieuwe aandelen in een bepaalde verhouding te ruilen tegen de bestaande aandelen. Zij krijgen bijvoorbeeld 5 nieuwe aandelen tegen 7 oude aandelen, zonder dat veel moet worden bijbetaald. Dit voorkeursrecht, de claim, is geld waard.
Nieuwe beleggers kunnen nieuwe aandelen bemachtigen door de vrij verhandelbare claims van zittende aandeelhouders te kopen.
Wil een zittende aandeelhouder niet met de nieuwe uitgifte meedoen, dan verkoopt hij zijn claim op de effectenbeurs. Er zijn in de praktijk genoeg kopers voor de claim, omdat het meestal een goedkope manier is om aan aandelen te komen, terwijl de zittende aandeelhouders blij zijn met de opbrengst van de verkoop van het claimrecht.
Zonder op de details van hoe een claimemissie exact werkt in te gaan (deze zijn specifiek per emissie), wil ik in het navolgende ingaan op de keuzes die een belegger heeft en moet maken. Hierbij komen immers een aantal interessante behavioral aspecten kijken.
'Korting'
Bij de aankondiging van een claimemissie wordt een bestaande belegger ‘korting’ aangeboden ten opzichte van de bestaande prijs. De prijs van de nieuwe aandelen is lager, waarmee optisch een voordeel wordt verkregen. Dat hiermee echter een aanvullende investering gedaan moet worden, wordt veelal als minder belangrijk gezien. Het feit echter dat aandelen ‘goedkoper’ worden aangeboden, doet beleggers vaak al over de streep halen. Wie wil er immers niet aandelen met ‘korting’ kopen ?
Verwatering, of niet?
De afweging wel of niet mee te doen met een claimemissie is ook de afweging of je als belegger je belang op peil wilt houden of een verwatering accepteert. Niet meedoen betekent een minder groot belang in de onderneming en dus minder rechten op toekomstige dividenden. Hier treedt het “Endowment effect” op. Je hebt de aandelen reeds in bezit en kent hier meer waarde aan toe dan wanneer je iets niet in bezit hebt. Niet meedoen betekent in principe het nemen van verlies en daar hebben veel beleggers nog altijd moeite mee. Daarnaast speelt mee dat claimemissies veelal slagen en een belegger het gevoel kan krijgen de ‘boot te missen’ als hij niet meedoet (kuddegedrag).
Anchoring
De derde en laatste 'behavioral kronkel' bij beleggers wanneer het om een claimemissie gaat, is ‘anchoring’. Bij de beslissing neemt de belegger veelal de aankoopkoers in het verleden mee als ijkpunt voor zijn beslissing (en deze aankoopkoers zal in de meeste situaties hoger liggen dan de koers ten tijde van de claimemissie). Door de claimemissie wordt die gemiddelde aankoopkoers ook nog eens lager, wat de beslissing nog ‘aantrekkelijker’ maakt. De aankoopkoers uit het verleden is echter totaal irrelevant bij het nemen van een nieuwe aankoopbeslissing. Toch zie je dat veel beleggers die telkens weer meenemen als een ijkpunt voor hun beslissing.
De drie genoemde behavioral finance aspecten komen regelmatig terug bij het nemen van een beslissing over een claimemissie.
Advies voor beleggers
Het belangrijkste advies voor de beleggers is en blijft: doe je huiswerk. Laat de oorspronkelijke aankoopprijs buiten beschouwing, laat de ontwikkelingen die achter de rug liggen buiten beschouwing en beoordeel de claimemissie en het bedrijf alsof het een nieuwe investering is (je gaat immers ook nieuw vermogen investeren). Zou je, als belegger, gegeven de huidige en toekomstige situatie een investering doen in dit bedrijf? Indien ja, dan meedoen aan de claimemissie. Indien nee: dan de aandelen en de claimrechten verkopen en een andere investering zoeken.