Hugo de Jonge: 'Als je je niet vaccineert, raak je zeer waarschijnlijk vroeg of laat besmet’
INTERVIEW
Met het loslaten van de afstandsregel zet Nederland vandaag een ‘belangrijke, betekenisvolle en symbolische’ stap naar het oude normaal, zegt demissionair minister Hugo de Jonge. Maar helemaal gerust op een winter zonder zorgen is hij niet.
Niels Klaassen 25 sep. 2021 Laatste update: 09:23
Hugo de Jonge heeft weinig talent voor somberen of twijfelen. Als demissionair minister van Volksgezondheid (CDA) in de lastigste en ‘hopelijk laatste’ fase van de coronabestrijding, vindt hij vrijwel overal tegenliggers op zijn weg.
Burgemeesters die even dreigden om de handhaving van de nieuwste QR-regels te weigeren, horeca-ondernemers die de kont tegen de krib gooien, een Tweede Kamer waarin de steun afbrokkelt en zorgwekkender: een flink dalend vertrouwen bij Nederlanders in de corona-aanpak.
Lees ook
‘Kapotte koelkast vol Janssen-vaccins en Dansen met Janssen staan volledig los van elkaar’
De Jonge waarschuwt: ‘Wie voor toilet naar binnen gaat, moet ook QR-code tonen’
Maar zijn beleid of boodschap zal hij niet veranderen, zegt De Jonge in de week dat Nederland na anderhalf jaar afscheid neemt van de 1,5 meterplicht. ,,Ik zie de kritiek vooral als collectieve uiting dat iedereen er totaal klaar mee is. Wie niet? U, ik, wij allemaal toch”, zegt de minister in een vergaderzaaltje van de tijdelijke Tweede Kamer in Den Haag. De Algemene Politieke Beschouwingen zijn even gepauzeerd, De Jonge moet deze dagen vooral luisteren, ondertussen appt en mailt hij voortdurend om vandaag de 1,5 meter los te kunnen laten. De test- en QR-systemen moeten op orde zijn, de vaccinatiegraad moet hoger.
Het virus is nog niet weg. Maar we staan achter deze versoepeling, de adviseurs stellen dat het kan, we zien dat overal de rek eruit is
Je zou het kunnen zien als een feestdag, maar er hangt een grauwsluier overheen, lijkt het. Hoe ziet u dat zelf?
,,Het is een grote dag. We zetten een betekenisvolle, belangrijke stap. Alles kan bijna weer, maar wel met coronatoegangsbewijs. Het is ook symbolisch belangrijk: die 1,5 meterregel staat symbool voor alle beperkingen, voor een periode waarin we moesten leven met onderlinge afstand, iets onnatuurlijks, zeker als je juist nabijheid zoekt. Daar neem je afscheid van, maar behoedzaam.”
Demissionair minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid (CDA). © Robin Utrecht
Is het nog spannend, deze versoepeling?
,,Zeker. Het RIVM schat dat er duizenden extra ziekenhuisopnames te verwachten zijn als de 1,8 miljoen mensen die niet gevaccineerd of niet eerder besmet zijn geraakt alsnog ziek worden. Het virus is nog niet weg. Maar we staan achter deze versoepeling, de adviseurs stellen dat het kan, we zien dat overal de rek eruit is. We doen het wel verantwoord, met tien vingers aan de pols.”
Een lek systeem dreigt. Als ondernemers niet controleren, heeft de coronapas niet veel zin.
,,We zullen dit echt samen tot een succes moeten maken. Wijzen naar elkaar, van ‘jouw kant van de boot is lek’ helpt ons niet vooruit. Ik ben ervan overtuigd dat de stille meerderheid nuchter denkt: leuk is anders, maar het mot voorlopig even. Het kan ook, dat zien we in voetbalstadions en het buitenland al langer. En de burgemeesters zullen handhaven als het moet. Maar het begint echt bij mensen zelf. Ik roep iedereen op: neem je verantwoordelijkheid, we moeten dit samen doen. En als je baalt van de regels, dat mag, tuurlijk. Maar mopper dan op het virus, desnoods op het kabinet. Maar niet op de man of vrouw aan de deur van het café.”
© Robin Utrecht
Het coronadebat op sociale media is al tijden ontspoord, inclusief oorlogsvergelijkingen en de roep om ‘tribunalen’ voor beleidsmakers. Maar ook in het parlement zijn partijen kritisch over ‘discriminatie en tweedeling’ die de QR-bewijzen in de hand zouden werken. Daarvan wil De Jonge niks weten. Als Forum-aanvoerder Thierry Baudet losgaat met complottheorieën over het coronavirus, keert de minister hem demonstratief de rug toe tijdens de politieke beschouwingen.
De CDA’er ziet dan ook geen ongelijke behandeling: de toegangstest blijft gratis, dus kan straks iedereen - ingeënt of niet - terecht in een bioscoop of restaurant. ,,We maken het nu juist mogelijk dat iedereen kan samenkomen. Dat is geen tweedeling, integendeel. En het interessante is: de beperkingen die we nog hebben, zijn vooral nodig omdat er een groep is die zich niet heeft laten vaccineren. Zij hebben de grootste kans anderen te besmetten en zelf besmet te raken. Omdat deze groep nog zo groot is, komt ook de toegankelijkheid van de zorg mogelijk weer in het gedrang. Dus laat ik duidelijk zijn: juist de groep niet-gevaccineerden keert zich het hardst tegen de coronabewijzen, terwijl dat systeem nu uitgerekend voor hén bedoeld is. We zitten met maatregelen omdat te veel mensen geen prik nemen. Dat is de harde waarheid.”
Maar is het wel een redelijk alternatief als je straks drie keer per week tientallen kilometers moet reizen voor een koffietje in het café of een theaterbezoek om de hoek?
,,We hebben veel testlocaties, we gaan naar een capaciteit van 400.000 tests per dag. Iedereen kan binnen dertig minuten rijden bij een testlocatie zijn. Het eerste weekeinde kan je ergens in een bepaalde regio nog wat meer wachttijd zien omdat vraag en aanbod niet precies aansluiten. Maar de capaciteit wordt enorm opgeschroefd. Is zo’n test dan een enorme beperking? Ik vind van niet. Het is een kleine moeite.”
Duidelijk is: als je je niet vaccineert, raak je zeer waarschijnlijk vroeg of laat besmet