Biomassa eruit, kernenergie erin
author avatar
Door ronald plasterk
1 uur geleden in COLUMNS
Het is goed dat de Europese Commissie vorige week met een plan kwam voor klimaatbeleid. Degenen die doen alsof er geen probleem is met het klimaat, hebben ongelijk. Dat wil nog niet zeggen dat dit het goede plan is. In dit plan is de duurzame energie voor 60% het verbranden van biomassa. Dat levert geen reductie van de CO2-uitstoot op. Het is een papieren Brusselse werkelijkheid om te redeneren: ’we hebben afgesproken dat we de uitstoot van biomassa niet meetellen’. Dat is net zo krom als de redenering: ’we kunnen niet ophouden met bomen te verbranden want dan halen we de klimaatdoelstellingen niet’.
Het gekke is dat iedereen dit inziet. In Nederland zijn dat de SER en de Tweede Kamer, maar internationaal ook milieuactivisten zoals Greenpeace, dat op de website uitgebreid toelicht dat het aanvankelijk dacht dat het bij biomassa om restmateriaal zou kunnen gaan, maar uiteindelijk tot de conclusie kwam dat je dat nooit zult kunnen garanderen. Als je op wereldschaal elektriciteit gaat opwekken door biomassa-ovens, dan ontstaat er een enorme vraag en daarmee een enorme druk, ook op plekken waar je weinig zicht op hebt, om bossen te kappen. Er is ook niet onbeperkt resthout.
De Greenpeace-website zegt: „Kappen met subsidies die leiden tot het importeren van biomassa. Houtpellets worden niet allemaal geproduceerd volgens de criteria voor duurzame biomassa, zo blijkt uit recent onderzoek van SOMO in opdracht van Greenpeace. Het systeem van certificering werkt niet. Stop met de massale import van hout uit andere landen. Biomassa voor Nederland leidt tot ernstige schade aan de natuur elders en maakt ook de klimaatcrisis alleen maar erger. Toch hebben onze overheden plannen voor meer dan 90 nieuwe biomassa-installaties. Geen geld spenderen aan nepoplossingen als biomassa.”
Greta Thunberg
Sprekend namens de verzamelde milieuorganisaties zegt de directeur van Greenpeace Nederland, Andy Palmen: „Niet langer bijdragen aan een systeem dat in praktijk leidt tot ontbossing in andere landen.”
Ook Greta Thunberg, die eerder in Brussel door de Europese Commissie groots werd ontvangen, iedereen wilde met haar op de foto, is glashelder over de biomassaplannen: „Tenzij de EU het huidige Fitfor55-plan versnippert, zal de wereld geen kans hebben de temperatuurstijging onder de 1,5°C te houden. Dat is geen mening maar een wetenschappelijk feit. Stop met fake renewables.”
Waanzinnig
Nu beroep ik me niet vaak op Greta Thunberg en Greenpeace, maar de voorstanders van de EU-plannen hebben dat altijd wel gedaan. Hun eigen vrienden zien dat dit plan waanzinnig is. Het is bij eerdere klimaatakkoorden in de publiciteit wat weggemoffeld, maar het plan is voor een groot deel gebaseerd op biomassa. Slechts een minderheid gaat over windmolens en zonnepanelen, en dat werd uitgebreid in de etalage gezet. Helaas, in de dichtbebouwde omgeving van Europa, met een grotendeels noordelijk klimaat, renderen zonnevelden niet.
Waarschijnlijk renderen ze in tropische woestijngebieden, waar je ze kunt gebruiken om waterstof te maken. Op daken van Nederlandse huizen kun je zonnepanelen zetten, en als het zonnig is levert dat wat op, maar er moeten altijd voor de volle 100% centrales klaarstaan die stroom leveren als er wolken zijn, dus de opbrengst blijft marginaal. De grote opbrengst komt inderdaad van de biomassa. En je hoeft geen biochemicus te zijn om te begrijpen dat de afspraak dat het verbranden van biomassa geen CO2-uitstoot, kolder is.
Misdadige plannen
Wat in het plan staat is niet goed, en wat wel goed zou zijn staat er niet in. Ten eerste zou de EU met argumenten, richtlijnen, subsidies of welk middel dan ook de haast misdadige plannen moeten stoppen die worden aangeduid als de ’kernuitstap’. Je moet erg in de war zijn als je in het oog van een acute klimaatcrisis de enige centrales sluit die dag en nacht enorme hoeveelheden energie leveren zonder CO2 uit te stoten. Dus de kernuitstap voorkomen zou actiepunt 1 moeten zijn van een Europees klimaatplan. Dan zou punt 2 kunnen zijn om goed samen te werken binnen Europa om zo efficiënt en voordelig mogelijk CO2-vrije elektriciteitscentrales aan te leggen, kerncentrales.
Laagste kosten
Het PBL heeft eerder berekend (rapport uit 2018) wat de kosten zijn per vermeden ton CO2-uitstoot. Stel dat je elektriciteit wilt, en je wilt de CO2-uitstoot verminderen, maar je hebt niet onbeperkt geld, dan is de juiste vraag: welke energievorm leidt per hoeveelheid vermeden, dus niet uitgestoten, CO2 tot de laagste kosten. Of omgekeerd gezegd: met welke energievorm kun je voor het geld dat je hebt de CO2-uitstoot maximaal verlagen? Dan komt het PBL tot de conclusie dat kernenergie het ruim wint: kernenergie kost €20 per vermeden ton CO2, tegen bijvoorbeeld €400 voor warmtepompen in huizen.
Conclusie: het is heel goed dat de Europese Commissie met een plan komt voor het klimaat, en het is ontroerend dan de Commissie zich beroept op onze verantwoordelijkheid voor onze kleinkinderen, maar dat maakt een slecht plan nog niet tot een goed plan. De biomassa eruit, kernenergie erin, en dan terugkomen.
Gesprek van de dag
Elke ochtend het meest spraakmakende nieuws.
Inschrijven
Lees hier ons privacybeleid.
Bekijk meer van
klimaatverandering