De mislukte FvD-lijsttrekker op Urk wil nu de mislukking van het FvD wel verklaren
21 maart 2022
Als de gevallen lijsttrekker van Forum voor Democratie op Urk door half Nederland is uitgelachen, spreken we af bij de haven. Het is de eerste keer sinds verkiezingsavond dat Joas van der Reest (22) weer buiten komt, zegt hij. Arjen Lubach heeft hem ook al op tv voor gek gezet. Van Twitter is hij maar af gegaan. Het landelijk FvD-bestuur belde al twee keer maar hij wil ze niet meer terugbellen. Nooit meer.
Joas van der Reest beging op verkiezingsavond bij Omroep Flevoland zo’n beetje alle stommiteiten die je kunt begaan na het behalen van nul zetels. Joas had te veel gedronken. Liet zijn woede vrijelijk stromen. Schold concurrerende lijsttrekkers op Urk uit voor ‘dementerend’. Klaagde dat ‘Urk wil stemmen op domme partijen’. Ja, Joas van der Reest, die vastgoed en makelaardij in Groningen studeert, ging maar weer lekker naar het noorden. Hierbij vouwde hij zijn handen in een hartje.
Van der Reest stond nog ingeschreven bij zijn ouders in Urk, daarom kon hij lijsttrekker worden. Hij heeft Urk al excuses al aangeboden en wil ook bij mij wel heel ijverig door het stof: hij is ‘naïef’ geweest en ‘erg opportunistisch’, hij ‘heeft drie maanden lopen acteren’ en ‘dacht een gemakkelijke bijbaan te scoren’. Geen woord van spijt intussen over zijn steun aan xenofoben, racisten en antisemieten.
Als Forum ergens kansrijk leek bij de raadsverkiezingen, dan toch op Urk, waar ze bij de laatste Kamerverkiezingen derde partij werden, na de SGP en PVV. Waar sommige jongeren in nazikostuum rondmarcheerden en een coronatestlocatie in brand staken.
Het liep anders. Met een schamele 49 zetels in 50 gemeenten was de uitslag voor de FvD landelijk ook teleurstellend. En de afgang van Joas van der Reest biedt zicht op mogelijke oorzaken.
Hij woonde sinds zijn zesde op Urk. Zoon van een ondernemer, een christelijk gezin van baptisten, ging naar de havo en ging op zijn achttiende bij de JFvD, de jongerenorganisatie van FvD. ‘Vroeger was ik fan van Jan Peter Balkenende.’
Joas werd coördinator voor de JFvD in Flevoland, maar zegt nooit lid te zijn geworden van volwassen FvD. ‘Dat weet bijna niemand. Ik vond 25 euro contributie per jaar gewoon te duur.’ Hoe bleef dat onopgemerkt toen hij lijsttrekker werd? ‘Door wanbeleid, denk ik. Ik mocht ook twee screeningsgesprekken overslaan, omdat iedereen me al kende van de JFvD.’
Joas van der Reest werd vorig jaar uitgenodigd voor een barbecue bij bestuurslid en Brabants FvD-Statenlid Joris van den Oetelaar. ‘Daar waren ze JFvD’ers aan het scouten voor de raadsverkiezingen. Thierry vroeg of ik Urk wilde doen.’
Het FvD is allang geen partij meer, zegt hij. Het is een bedrijf rond Baudet. ‘En de JFvD is zijn fabriek.’
Maanden niets gehoord, tot een telefoontje in december. Daarna een gesprekje in Amsterdam met Baudet, bestuursleden Freek Jansen, Van den Oetelaar en FvD’s ‘H&R manager’, Noord-Hollands Statenlid Joyce Vastenhouw. ‘Dat duurde vijftien minuten.’ Ze vroegen hoe hij het in Urk politiek wilde aanpakken. Had hij daar ideeën over? ‘Nee.’ Wel had Joas uitgerekend hoeveel hij met een zetel in de raad kon verdienen: 1.700 euro per maand.
Ze kregen een mediatraining en debattraining. Over wat raadswerk behelst ging het niet. Thierry Baudet bleek opeens lijstduwer op Urk. ‘Ik zag de lijst en dacht: huh? Dat was nooit gecommuniceerd.’
Thierry Baudet moest op de lokale verkiezingsposters staan. Thierry Baudet ventileerde luidruchtig zijn steun voor Poetin. De plaatselijke nieuwssite Het Urkerland berichtte daar steeds kritisch over, ‘en ze hadden gelijk’.
Joas van der Reest zegt nu dat hij zich inhield en van plan was zich ‘meteen van de FvD af te splitsen’, als hij die zetel eenmaal had.
De zaterdag voor de verkiezingen kwam Baudet naar Urk. Rende volgens Joas van der Reest als een ‘ongeleid projectiel’ met zijn flyers achter Urkers aan. Joas had geregeld dat ze ergens vis zouden eten, want dat is heel belangrijk op Urk. ‘Maar Baudet wilde daar niet blijven en rende alweer naar de haven. Hij is echt niet goed. En ik heb die dag nul contact met hem gehad. Thierry Baudet geeft geen fuck om Urk.’
‘Je hebt zelf ook iets fladderigs’, zeg ik. ‘ADD’, zegt hij. ‘Maar als ik mijn Instagram-posts bekijk, dan vind ik dat ik als politicus toch ben gegroeid.’