voda schreef op 5 maart 2014 16:09:
Hoge inzet beperkt het Westen om Poetin in te dammen
AMSTERDAM (Dow Jones)--De dreigende taal van de Verenigde Staten en de Europese Unie om Rusland sancties op te leggen wanneer het Oekraine binnenvalt, kennen een lastige economie realiteit. Voor het Westen staat namelijk evenveel op het spel als voor Moskou.
In het verleden zetten sancties druk op een land als Myanmar, of recent nog op Iran, maar de omvang van Rusland en de economische verbondenheid met het Westen maken het vrijwel onmogelijk om het land te isoleren.
Dit benadrukte de Russische president Vladimir Poetin dinsdag ook tijdens zijn persconferentie.
"Diegenen die sancties overwegen, moeten zich de consequenties hiervan realiseren", zei hij. "In de moderne wereld, waar alles zo met elkaar verbonden is en iedereen op een bepaalde manier afhankelijk is van elkaar, is het mogelijk om een ander schade te berokkenen maar dan zal er wel wederzijdse schade zijn", waarschuwde de Russische leider.
Rusland zit sinds de val van de Sovjetunie diep ingebed in de Europese economie. Dus elke actie om de commerciele en economische banden met het Westen te beperken, riskeert grote economische schade aan beide kanten binnen een groot bereik van sectoren: van de energiesector tot de transportsector en de financiele wereld.
De economische banden met de Verenigde Staten zijn minder sterk en zelfs vrij klein. De VS importeerde vorig jaar slechts $27 miljard aan Russische goederen, met name stookolie, en exporteerde voor maar iets meer dan $11 miljard aan vooral vliegtuigen, auto's en auto-onderdelen naar Rusland, blijkt uit cijfers van het Amerikaanse nationale statistiekbureau. De import van stookolie was sowieso kleinschalig als je bedenkt dat de VS zelf $64 miljard van de grondstof exporteerde in 2013.
"Amerikaanse sancties zouden weinig impact hebben en zouden primair unilateraal zijn", gezien de duidelijke aarzeling van Europa om Moskou te censureren, stelt valutastrateeg Marc Chandler van Brown Brothers Harriman in New York. Hij schat de bankleningen aan Rusland in op tussen de $20-30 miljard.
Daarentegen is Europa de belangrijkste handelspartner van Rusland. De Europese Unie importeerde in de eerste negen maanden van 2013 voor $156 miljard aan voornamelijk olie en gas uit Rusland, terwijl er voor ruim EUR90 miljard werd geexporteerd aan Europese auto's, voedingsmiddelen en consumptiegoederen. Daarmee is Rusland de op drie na grootste afzetmarkt voor de Europese Unie.
Diverse grote Europese banken, waaronder UniCredit en Societe Generale, hebben omvangrijke activiteiten in Rusland en de bredere regio. De directe blootstelling van Europese banken aan Rusland en Oekraine wordt door analisten van JP Morgan Chase respectievelijk ingeschat rond de EUR56 miljard en EUR15 miljard.
Automakers over heel de wereld hebben geinvesteerd in de meeste van Rusland's 32 productie- en assemblagefabrieken, vaak in de vorm van joint ventures met Russische automakers. Rusland was er vorig jaar dan ook dicht bij om - voor Duitsland - Europees marktleider te worden binnen de autoindustrie.
Het Franse Renault en zijn alliantiepartner Nissan zouden hun belang in Rusland's grootste automaker AvtoVAZ dit jaar willen uitbreiden tot 74,5%, terwijl General Motors in St. Petersburg zijn Opel en Chevrolet modellen produceert.
"Consumentenvertrouwen is essentieel dus daarom hopen we op een spoedige de-escalatie [van de spanningen], zei Karl-Thomas Neumann, chief executive van GM's Opel unit eerder deze week in reactie op het conflict.
Een zwak onderhandelingspunt voor Rusland is de economie. Uit eerder deze week verschenen data blijkt dat de industriesector verzwakt en ook de export daalt. Bovendien zal de onverwachte renteverhoging van de Russische centrale bank op maandag de groei alleen maar meer onderdrukken.
Dit geeft Europa mogelijk een pressiemiddel om Poetin onder druk te zetten, denkt Charles Grant van de in Londen gevestigde denktank Centre for European Reform.
"Een reeks aan doelgerichte maatregelen en beperkte sancties geven Poetin wellicht reden tot nadenken, gezien de precaire economische situatie in Rusland."
Door Matthew Karnitschnig, Selina Williams en William Maul; vertaald en bewerkt door Marleen Groen; Dow Jones Nieuwsdienst; +31 20 5715 200;
marleen.groen@wsj.com