Uit FD
Analyse: CEO PostNL speelt hoog spel
Deze brief hadden ze PostNL liever niet zien versturen. De aandeelhouders van de Nederlandse postbezorger kregen woensdagochtend een begeleidend schrijven van hun onderneming bij de afwijzing van het verhoogde bod van Bpost. Aandeelhouders hadden liever een beweging richting een overname gezien, want daarmee verdienen ze een fikse premie op de beurs. Die kans lijkt nu verkeken.
De eigenaren van PostNL waren al langer ontevreden over de ‘hard to get’-instelling van de bedrijfsleiding op de avances van Bpost. Eén date moest er toch wel vanaf kunnen? Maar zelfs een vrijblijvende kop koffie wilden ceo Herna Verhagen en president-commissaris Michiel Boersma niet drinken met hun Belgische evenknieën. Veel te gevaarlijk, was het nieuwe argument waarmee ze woensdag kwamen. 'Alleen al het starten van gesprekken met Bpost zal leiden tot significante negatieve gevolgen voor PostNL en zijn stakeholders, waaronder zijn aandeelhouders, die niet meer gemitigeerd kunnen worden en onomkeerbaar zijn', valt te lezen.
volgens de raad van bestuur en raad van commissarissen leiden zulke verkennende gesprekken onherroepelijk tot overheidsingrijpen. Minister Henk Kamp van Economische Zaken, die over de Postwet gaat, zou de rendementsafspraken voor de universele postdienst (UPD) – de verplichting die PostNL heeft om in heel het land post op te halen en te bezorgen -- kunnen versoberen. Of nog erger, een ander deze dienst gunnen. In 2015 leverde de UPD PostNL een omzet op van €876 mln.
‘Hier valt moeilijk wat tegenin te brengen’, zegt een grote aandeelhouder op voorwaarde van anonimiteit. ‘Het is een interpretatiespel. Met dit nieuwe argument hadden ze elk bod van Bpost onderuit kunnen halen. Bovendien, stel dat het wel klopt, en Kamp grijpt in, dan ben je ook niet goed af.’
Maar hoe realistisch is het dat Kamp zijn macht op deze manier zou hebben ingezet? Eerst het ‘worst case’-scenario: een ander de UPD gunnen. Dat lijkt praktisch geen haalbare kaart. De enige concurrent die iets voorstelt, Sandd, is daar niet op toegerust.
Dan het argument dat Kamp aan de afgesproken rendementen kan gaan rommelen. Ook dit komt niet geloofwaardig over. Ja, de minister heeft deze macht, maar tot nog toe heeft hij zijn invloed alleen gebruikt om UPD-voorwaarden voor PostNL juist te versoepelen. In een Kamerdebat in september plaatste hij bovendien twijfels bij de vraag of er nu al een goede boterham te verdienen valt. ‘Ik weet niet of het op deze manier wel uit kan. Ik ben daar niet van overtuigd.’
De bewindsman zou zichzelf bovendien politiek in de voet schieten door in een toch al krimpende postmarkt de rendementen voor PostNL te verlagen. De Kamer en de politiek willen juist dat er beter wordt gezorgd voor de belangen in de Nederlandse postmarkt.
Overtuigend of niet, PostNL moest met een uitleg aan zijn aandeelhouders komen. Zij zien immers de zilvervloot aan zich voorbij varen. Als pleister op de wonde kondigt het postbedrijf aan dat er extra maatregelen komen om ‘waarde voor aandeelhouders’ te creëren. Het zal gaan om extra kostenbesparingen, maar daarmee komt de koers van PostNL niet in de buurt van het overnamebod, zeggen analisten.
Groei in de pakketbezorging?
Verhagen speelt namelijk hoog spel door in te zetten op een zelfstandige toekomst. De Nederlandse postmarkt krimpt het hardst van Europa, dus met postbezorging zal ze haar geld niet kunnen verdienen. Maar het is allerminst zeker dat PostNL wel zal blijven groeien met pakketbezorging.
De omzet van de pakketdivisie van PostNL staat al onder druk door toenemende prijsconcurrentie. De snelgroeiende pakketmarkt trekt veel nieuwe spelers aan. Dat zijn grote, wereldwijd opererende bedrijven als UPS, FedEX en DHL, partijen met diepe zakken en veel kennis van zaken. Alleen al DHL, dochterbedrijf van het veel grotere Deutsche Post, heeft in Nederland de afgelopen jaren tientallen miljoenen geïnvesteerd in de pakketmarkt. Ook FedEx, dat TNT Express, het voormalige zusterbedrijf van PostNL, heeft overgenomen, kijkt met begerige ogen naar de lucratieve pakketmarkt. Het is de vraag hoe PostNL zich in dat geweld staande zal houden.
Aandeelhouders hoeven dus voorlopig niet meer te dromen van een beurskoers van €5,75 per aandeel. Als dat wel een optie was geweest in het ‘stand alone’-scenario, had dat in de brief gestaan. Dat PostNL zelfstandig evenveel, of zelfs meer waard is dan onder Bpost, was veel makkelijker te verkopen geweest.