Rémy Baurichter
Grondstoffen
KPMG-rapport over Trafigura en Nyrstar valt slecht bij beleggers
Het kantoor van KPMG constateert in een rapport dat de omstreden relatie tussen de Zwitsers-Nederlandse grondstoffenreus Trafigura en de Belgische zinkmaker Nyrstar 'marktconform' was.
In het kort
Het Nederlands-Zwitserse Trafigura zou Nyrstar via een bestuursinvasie hebben 'leeggeroofd'.
Trafigura zelf ontkent en schakelde KPMG in om de relatie tussen beide bedrijven te onderzoeken.
Tot verbazing van obligatie- en aandeelhouders van Nyrstar stelt KPMG amper kritische vragen.
Accountant KPMG heeft zich de woede van tientallen gedupeerde Nyrstar-aandeelhouders op de hals gehaald. Het kantoor constateert in een rapport dat de omstreden relatie tussen de Zwitsers-Nederlandse grondstoffenreus Trafigura en de Belgische zinkmaker Nyrstar 'marktconform' was. Obligatie- en aandeelhouders van Nyrstar klagen echter dat die relatie helemaal niet 'at arm's length' was, jargon voor marktconform, maar: 'arm's tied'.
Dit voorjaar stond Nyrstar, dat onder meer een fabriek in het Brabantse Budel heeft, op het randje van een faillissement. Trafigura, met een hoofdkantoor in Amsterdam, redde de zinkfabrikant met een herstructurering. Daarbij kreeg Trafigura 98% van Nyrstar in handen en verdween de zinkmaker van de beurs. Beleggers bleven met lege handen achter.
Een groep van ongeveer honderd aandeelhouders schakelde een advocatenkantoor in om via de rechter honderden miljoenen aan schadevergoeding bij Trafigura los te peuteren. De groep is ervan overtuigd dat Trafigura Nyrstar zélf het faillissement in duwde. Zowel de rechter als de Belgische beurswaakhond FSMA bepaalden dat Nyrstar documenten over de overeenkomst moest vrijgeven.
In maart van dit jaar vroeg Trafigura aan KPMG Zwitserland om de onderlinge relatie door te lichten, om alle twijfel weg te nemen. Maar het rapport naar aanleiding van dit onderzoek roept bij de aandeelhouders veel vragen op.
‘Trafigura heeft Nyrstar volgehangen met schulden’
• André de Barsy, oud-obligatiehouder Nyrstar
Bestuursinvasie
'Trafigura heeft Nyrstar volgehangen met schulden', vertelt de 80-jarige André De Barsy, een van de gedupeerden. 'Dat begon in 2015 toen het Nyrstar een kapitaalverhoging van €125 mln verstrekte', aldus de man die in België bekendstaat als de éminence grise van activistische beleggers.
'In ruil eigende Trafigura zich bezittingen van Nyrstar als onderpand toe'. Tussen 2015 en 2019 kreeg Trafigura zo in stapjes eerst de zinkfabriek van Nyrstar in België, en later die in het Noord-Brabantse Budel waar 450 mensen werken in handen. Eind 2018 legde de handelaar beslag op Nyrstars zinkmijn in het Australische Port Pirie, vlak nadat het Nyrstar een 'overbruggingslening' van $200 mln (€181 mln) verstrekte.
2015 is niet ontoevallig ook het jaar waarin Trafigura een procedure in gang zet die De Barsy omschrijft als de ‘bestuursinvasie’ van Nyrstar. In maart van dat jaar stelt Trafigura 'twee onafhankelijke bestuursleden voor: Christopher Cox en Martyn König'. Die laatste was eerder directeur van een vermogensfonds van Trafigura-bestuurders. 'Niet bepaald onafhankelijk', zegt De Barsy.
Trafigura de redder
König werd in eerste instantie dan ook niet toegelaten. Zijn verhouding met Trafigura was te innig, vond de Raad van Bestuur. Cox, die bij Trafigura hoofd metaalhandel was, mocht wel tot de raad van bestuur van Nyrstar toetreden, op voorwaarde dat de grondstoffenreus zijn aandelenbelang van 15,8% niet zou vergroten.