"Conflict Zuidasdok naar kookpunt: bouwers stappen op.
Het geschil over de Zuidasdok bereikt een nieuw dieptepunt. De bouwers zijn weggelopen en alle werkzaamheden voor de ontwerpfase (DO) zijn stilgelegd. De combinatie ZuidPlus (Heijmans, Fluor en Hochtief) haalt per direct het merendeel van de 500 medewerkers van het project.
De projectorganisatie bevestigt dat zij afgelopen donderdag een brief heeft ontvangen van de bouwcombinatie waarin de beslissing over de Zuidasdok is meegedeeld. “Alle werkzaamheden voor het Definitief Ontwerp worden gestaakt. Die mededeling heeft ons wel overvallen”, bevestigt Miranda Post namens de projectorganisatie Zuidasdok (Rijkswaterstaat, ProRail en Amsterdam).
Bouwers spelen hoog spel
Meteen is het merendeel van de 500 mensen die bij het project zijn betrokken, weggehaald. Bronnen rond het project bevestigen dat de opdrachtgever Rijkswaterstaat het voorlopig ontwerp voor de uitvoering van de ondertunneling van de snelweg A10 heeft afgekeurd, vanwege de matige kwaliteit. Dat was voor de bouwcombinatie aanleiding om het bijltje erbij neer te gooien en volledig te stoppen met de voorbereidingen.
Project Zuidasdok
Opdrachtgever: Rijkswaterstaat
Opdrachtnemer: Zuidplus (Heijmans, Fluor en Hochtief)
Contractvorm: d&c
Contractwaarde: 990 miljoen euro
Projectinvestering: 1,9 miljard euro (inclusief knooppunten Amstel en de Nieuwe Meer)
Gegund: februari 2017
Herijking: zomer 2019
Start bouw: 2020
Oplevering: 2028 (onder voorbehoud herziene planning herijkingsfase)
De marktpartijen (Heijmans 15%, Fluor 37,5%, Hochtief 37,5%) spelen hoog spel met deze stap en loopt het risico dat het hele contract knalt. Heijmans deed een paar jaar geleden al iets vergelijkbaar bij de Westfrisiaweg. De woordvoerder van Heijmans was nog niet in staat om commentaar te geven. Bij Fluor, Hoofddorp, zijn alle directeuren die iets over het project kunnen zeggen ‘in vergadering’ en bij Hochtief, Amstelveen. leeft de indruk dat iedereen afwacht tot de uitkomst van het bestuurlijk overleg dat morgen staat gepland.
“Formeel verkeert het project in de herijkingfase”, benadrukt de woordvoerder die verwijst naar de bouwcombinatie voor de beweegredenen achter de beslissing. Niet het hele project ligt stil. Nog twee onderdelen gaan wel onverminderd door, bevestigt de woordvoerder. “Het werk aan de Openbaar Vervoer terminal gaat door. En ook de commissie die zich buigt over mogelijk versoberingen zal het werk doorzetten.”
Zorgelijk
Het was al duidelijk dat de onderhandelingen stroef verliepen en het contract op springen stond. “Zorgelijk”, noemde minister Cora van Nieuwenhuizen half mei de status van de onderhandelingen. De bouwcombinatie kan niet uit de voeten met de risico’s in combinatie met de inschrijfprijs en heeft aangedrongen op herijking van het contract.
Opnieuw aanbesteed?
Formeel is dat nog steeds de officiële status en het is nog niet uitgesloten dat het werk wordt hervat. Dinsdag/morgen stond al een bestuurlijk overleg gepland met de minister en de wethouder van Amsterdam om de problemen en de voortgang te bespreken. Het mag duidelijk zijn dat de stilleging van het reguliere overleg een crisisberaad zal maken.
De problemen met grote projecten stapelen zich op. Bouwers weigeren langer op te draaien voor risico’s en enorme verliezen. Voor Rijkswaterstaat was de terugtrekkende beweging aanleiding om McKinsey aan het werk te zetten voor een grondige analyse van de gww-markt.
Risico’s
De opdrachtgever heeft beloofd voor nieuwe projecten in te grijpen, maar lopende projecten blijven vallen onder het heersende regime. Toch was er in de tender rond de Zuidasdok al beweging en volop discussie over de risicoverdeling tussen opdrachtgever en markt.
De opdrachtgever koos al voor een d&c-contract, in plaats van de gebruikelijke dbfm-contracten – en hield zelf de risico’s voor de ondergrond. Januari 2017 werd het project gegund voor een bedrag van 990 miljoen euro. BAM, TBI en VolkerWessels viel als enige andere geïnteresseerde partij af.
Met de recente ontwikkelingen lijkt het er verdacht veel op dat een vergelijkbaar scenario dreigt als bij knooppunt Hoevelaken waar het project helemaal opnieuw wordt aanbesteed. Het is zeker dat het project Zuidasdok jaren op achterstand komt als het contract helemaal knalt en wordt teruggegeven."