Voor de liefhebber...
Hoe KPN zich kan wapenen tegen de coup van Carlos
Topdrukte in de bestuurskamers van telecombedrijven. Het dossier KPN wordt weer afgestoft nu het Mexicaanse América Móvil het bedrijf in de arena heeft gezet. KPN moet zich erop beraden hoe het initiatief terug te winnen. Drie mogelijke scenario’s.
Scenario 1
KPN houdt de boot af om América Móvil te dwingen tot een overtuigender gebaar. Het bestempelt het partiële bod als ongevraagd. Een nog zwaarder middel is om aandeelhouders te ontraden hun stukken aan te melden. KPN maakte een beweging in die richting. Gisterochtend was KPN nog ‘gematigd positief’ over de Mexicaanse avances, in de loop van de middag noemde KPN het bod voor een belang van 28% al ‘ongevraagd’.
De boodschap van bestuur en commissarissen is duidelijk: €?8 per aandeel is te laag, en het belang van 28% is te klein. De overgebleven aandeelhouders komen zo immers buitenspel te staan. Ze hebben straks geen uitzicht meer op een mooie exit.
Dat de bieding van de Mexicanen minder vriendelijk is dan zij zelf willen doen geloven, blijkt wel uit het feit dat er nauwelijks contact is geweest tussen de partijen. De top van América Móvil maakte pas drie weken geleden kennis met het KPN-bestuur, en hield zijn kaarten toen nog stevig tegen de borst. KPN vernam pas maandagnacht van het plan een belang van 28% te verwerven, bijna gelijktijdig met de rest van wereld. Voor een kopje koffie met president-commissaris Jos Streppel van KPN hebben de Mexicanen geen tijd gehad.
De vraag is nu of ze over de brug komen met een perspectief dat ceo Eelco Blok wel aan zijn achterban kan verkopen. Komt dat niet, dan zal hij een bevriende partij willen vinden en die bewegen tot een hoger bod op een 28%-belang of zelfs tot een fusie. Een samengaan met Belgacom zou KPN een zeker leiderschap in de combinatie bieden, maar voor de hand ligt deze oplossing niet.
De partijen hebben elkaar de afgelopen jaren wel afgetast, maar het liep telkens vast op het gouden aandeel van de Belgische staat in Belgacom. KPN heeft er een decennium over gedaan om de cultuur van een staatsbedrijf uit te bannen. In dat licht lijkt een geslaagd huwelijk met de Belgen onwaarschijnlijk. Daarbij komt nog eens dat er in België ook geen sentiment is om de laatste industriële kroonjuwelen van de hand te doen.
Scenario 2
Er komt een tegenbod vanuit Spanje of Frankrijk. De actie van de Mexicanen dwingt Europese spelers als France Télécom en het Spaanse Telefónica om eindelijk een besluit nemen over een optie die jarenlang in de lucht heeft gehangen. Er is immers een groot gevaar dat América Móvil de sleutels tot KPN krijgt wanneer zijn bod slaagt. Iedereen die dan nog wat wil, moet langs de Mexicanen.
De afgelopen tien jaar kwam het Spaanse Telefónica ten minste één keer per jaar langs voor een kop koffie bij KPN, om te peilen hoe de vlag erbij hing. Vooral het Duitse KPN-kroonjuweel E-Plus lonkt naar de Spanjaarden: als zij hun eigen Duitse dochter daarmee fuseren kunnen ze het de monopolist Deutsche Telekom nog knap lastig maken in zijn eigen land. En de Fransen kennen Nederland nog goed uit de tijd dat ze er zelf de vierde speler waren. De beurswaarde van KPN en cultuurverschillen stonden een deal altijd in de weg, maar wellicht leidt deze tijdsdruk tot een andere uitkomst.
Wat in het nadeel van vooral de Spanjaarden en in mindere mate de Fransen werkt, is hun schuldpositie. De Spanjaarden zitten met een verhouding nettoschuld-ebitda met 2,9 maal aan het plafond, bij de Fransen ligt dat met tweemaal die verhouding wat beter maar nog steeds niet florissant in deze tijden. Een uitkomst is een bod in aandelen te doen, al blijft cash superieur.
In het geval van een aandelenruil, waarbij KPN helemaal overgenomen zou worden, is het immers nog maar de vraag of KPN-aandeelhouders wel trek hebben in een van de andere Europese telecombedrijven. Complotdenkers achten het zelfs denkbaar dat América Móvil een tactisch spel speelt en KPN op deze manier in de armen van zijn Spaanse rivaal Telefónica drijft, waarbij eigenaar Carlos Slim nog een leuke boekwinst maakt op de aandelen die hij al heeft gekocht.
Een minder verregaand alternatief is een minderheidsbelang te geven in ruil voor activa of geld. Analisten speculeren al jaren dat Telefónica zijn Duitse dochter bij KPN inbrengt om te fuseren met E-Plus, in ruil voor een minderheidsbelang in KPN. Dat biedt aandeelhouders een aantrekkelijk perspectief en houdt de Mexicanen buiten de deur.
Scenario 3
De raad van commissarissen van KPN betitelt het bod van de Mexicanen als vijandig. KPN graaft zich in door een beschermingswal op te trekken, en alle partijen druipen af. De Mexicanen trekken zich terug uit angst om zo vroeg al vuile handen te maken, vlak nadat zij hun voet op Europese bodem hebben gezet. Ze willen bewijzen dat zij zich netjes kunnen gedragen en riskeren geen enkele reputatieschade: er liggen in het continent nog meer groeikansen die ze moeten verzilveren.
De andere Europese spelers hebben zo hun eigen problemen in het door een crisis getroffen Europa. De Spanjaarden bijvoorbeeld hebben hun handen vol aan hun beroerde thuismarkt: met 25% werkloosheid kunnen zij een miljardenavontuur in Nederland even slecht gebruiken. Ze doen niets en de rust keert voorlopig weer terug in Den Haag.
Dat is ongetwijfeld het droomscenario waar de vorig jaar aangetreden topman Eelco Blok vurig op hoopt. Zo bespaart hij zich de reputatie van de topman die KPN verzwakte, waarna een buitenlandse speler snel toehapte. Hij houdt de regie over zijn bedrijf en krijgt de tijd die hij zo hard nodig heeft om te oogsten. Zijn verhoogde investeringen in een supersnel glasvezelnet en betere dienstverlening beginnen zich uit te betalen in de vorm van hogere winstgevendheid. Blok creëert de ruimte om zijn royale dividendbeleid intact te laten, en de druk van aandeelhouders neemt weer af.
Die rust keert alleen terug als de koers van het aandeel weer aantrekt en beleggers weer vertrouwen hebben in koers en capaciteiten van het nieuw aangetreden management. Op dit moment overheerst echter nog de scepsis: het plotselinge vertrek van financieel directeur Carla Smits-Nusteling vlak voor de jaarcijfers heeft een serieuze deuk in de geloofwaardigheid opgeleverd van KPN, nog los van de tegenvallende resultaten.
En ook het groots opgezette charmeoffensief van de KPN-top richting toezichthouder Opta was al gesneefd toen het nog maar in embryonale fase verkeerde. Een constante in alle drie de scenario’s is dan ook dan Eelco Blok zal moeten vechten als een leeuw om het initiatief weer aan zijn kant te krijgen.
Couwenbergh, P.;Leupen, J.
woensdag 09 mei 2012, 00:00
Bron: FD.nl