Trumps imago van succesvol zakenman verder onder druk na onthullingen
Belastingaangiftes De president betaalde vele jaren geen federale belasting, onthulde The New York Times. Schaadt dat zijn imago onder kiezers?
Frank Kuin
29 september 2020 uit NRC
Leestijd 3 minuten
Steek uw hand op als u meer belasting betaalt dan Donald Trump. Dat is de nieuwe, spottende strijdkreet van zijn politieke tegenstanders, na de onthulling door The New York Times dat hij in 2016 en 2017 ondanks zijn opzichtige rijkdom jaarlijks slechts 750 dollar (nu omgerekend 644 euro) aan federale inkomstenbelasting betaalde.
De krant bracht dit zondag aan het licht na inzage in bijna twee decennia aan belastingaangiftes van Trump, die hij zelf weigert openbaar te maken. Uit het onderzoek blijkt dat hij, ondanks zijn imago van een succesvolle vastgoedmagnaat en miljardair, vaak minder federale inkomstenbelasting betaalde dan een gemiddeld Amerikaanse huishouden, een potentieel schadelijke onthulling in de aanloop naar de verkiezingen op 3 november.
In elf van achttien onderzochte jaren betaalde Trump helemaal geen federale inkomstenbelasting, voornamelijk door grote verliezen van zijn zakelijke imperium uit te smeren over meerdere belastingjaren. Dergelijke fiscale tactieken, die de meeste gewone Amerikanen niet tot hun beschikking hebben, onderstrepen dat veel van de zakelijke belangen van de president, waaronder hotels en golfbanen, chronisch verlies lijden.
Tegenover de buitenwereld stelt hij ze voor als successen. Zo meldde hij in 2018 in rapportages in het openbaar een omzet van bijna 435 miljoen. Aan de fiscus rapporteerde hij in het geheim ruim 47 miljoen aan verliezen.
‘Nepnieuws’
Trump wees de berichtgeving, volgens de NYT gebaseerd op legaal verkregen documenten, als „nepnieuws” van de hand. „Ik heb vele miljoenen aan belastingen betaald maar had, net als iedereen, recht op afschrijvingen en belastingkredieten”, twitterde hij maandag.
Toch roepen de onthullingen serieuze vragen op. Volgens waarnemers tonen ze in het gunstigste geval aan wat velen al vermoeden: dat Trump niet zo’n goede zakenman is als hij het publiek wil doen geloven. Zo investeerde hij inkomsten uit de succesvolle beginjaren van zijn reality tv-show The Apprentice in verliesgevende zaken als hotels en golfbanen.
In het ernstigste geval wijzen de fiscale tactieken volgens waarnemers op belastingfraude. Op zichzelf is het afzetten van verliezen tegen belastbaar inkomen een legale vorm van belastingontwijking, een middel dat rijken gebruiken om hun belastingrekeningen te verlagen.
De accountants van Trump, van de firma Mazars USA, helpen hem daar al jaren agressief bij en hun diensten raken mogelijk meer in trek onder andere welgestelden.
De NYT maakt melding van onverklaarde betalingen van ‘consulting fees’, onder meer van bijna 750.000 dollar aan zijn dochter Ivanka, werknemer van het familiebedrijf. Deze duurbetaalde adviezen schreef hij vervolgens af als zakelijke uitgaven. Volgens experts wijst dat mogelijk op belastingontduiking, een federaal misdrijf.
Ook schreef Trump onder meer 70.000 dollar aan kapperskosten af als zakelijke besteding.
Merknaam
De indruk wordt gewekt dat de financiën van Trump in 2015 zo bergafwaarts gingen na het eerste succes van The Apprentice, dat hij zich kandidaat stelde voor het presidentschap om zijn merknaam een impuls te geven; zonder serieus te verwachten dat hij zou winnen.
Het is vooral zijn merknaam als rijke zakenman die hem geld oplevert, onder meer doordat vastgoedbedrijven betalen om de naam Trump te mogen gebruiken.
Volgens de krant staat Trump onder druk omdat honderden miljoenen dollars aan schulden die hij persoonlijk heeft gegarandeerd, de komende jaren moeten worden afgelost. Het is onduidelijk wie de schuldeisers zijn en of hij in het krijt staat bij buitenlandse belangen.
Ook onderzoekt de fiscus een terugbetaling van bijna 73 miljoen die Trump vanaf 2010 heeft ontvangen. Mogelijk is hij de Amerikaanse belastingdienst, de IRS, daarvoor nog zo’n 100 miljoen schuldig.
Critici wijzen erop dat Trump de berichtgeving kan ontkrachten door alleen de pagina’s van zijn belastingaangiften openbaar te maken met het betaalde bedrag en zijn handtekening. In plaats daarvan herhaalde hij op Twitter slechts dat hij „al lang zegt” dat hij zijn financiële verklaringen „mogelijk vrijgeeft”.
Hij ontkent in diepe schulden te zitten. „Ik heb heel weinig schuld in vergelijking met de waarde van mijn bezittingen.”
Codenaam ‘magnaat’
Het is de vraag of de onthullingen de president schaden bij zijn campagne. Zijn aantrekkingskracht is voor velen gebaseerd op zijn reputatie als een succesvolle zakenman, in een unieke positie de economie te leiden.
Zijn codenaam bij de geheime dienst, ‘Mogul’ (magnaat), is er zelfs op gebaseerd. Dit imago, waarvan voor velen al duidelijk was dat het op gespannen voet staat met een reeks faillissementen, staat nu verder onder druk.
Trump staat er om bekend dat negatieve onthullingen hem nauwelijks deren. In 2016 kwamen geluidsopnamen van Access Hollywood naar buiten waarop hij opschepte over intimidatie van vrouwen. Hoewel dit werd gezien als een nekslag voor zijn campagne, overleefde hij het schandaal.
Zijn lage belastingrekening is voor zijn trouwe fans juist bewonderenswaardig. In een verkiezingsdebat in 2016 confronteerde Hillary Clinton hem met enkele jaren waarvan al bekend was dat hij geen federale inkomstenbelasting had betaald. „Dit betekent dat ik slim ben”, interrumpeerde hij.
Loyalisten zien het als een verdienste om de federale overheid, die zij als te opdringerig ervaren, te slim af te zijn.