Braziliaan in hemdsmouwen leidt 's werelds grootste brouwer
Als protegé van tenniskampioen Jorge Lemann groeide hij uit tot machtig bierbaas. Carlos Brito van het Belgische AB InBev is uiterst gedreven. En dat vraagt hij ook van zijn personeel. 'Ons bedrijf heeft geen 'feel good department'.'
Het was 1987 toen de in Rio de Janeiro geboren Carlos Brito de Braziliaanse zakenbankier Jorge Paulo Lemann ontmoette. Brito (1960) werkte bij Shell, maar hij was ook geaccepteerd voor een opleiding aan de prestigieuze Stanford Business School. Een probleem: hij had er het geld niet voor. Lemann had dat wel, althans de bank waar hij voor werkte verstrekte beurzen aan veelbelovende jonge zakenlieden. 'Ik betaal je opleiding, als jij wilt overwegen om voor mij te komen werken', zei Lemann.
Brito accepteerde Lemanns aanbod en zo ontstond een van de succesvolste samenwerkingen uit het hedendaagse bedrijfsleven. Lemann was vastbesloten ultrarijk te worden. In 1989 kocht hij met twee eveneens Braziliaanse zakenpartners, Marcel Telles en Carlos Alberto Sicupira, de Braziliaanse brouwer Brahma. Het drietal wist niet veel over bier en brouwerijen, maar ze hadden wel een duidelijk idee over hoe je van een bedrijf een succes maakt.
Groots durven dromen
Dat begint met groots durven dromen. In dit geval om 's werelds grootste en efficiëntste brouwer te bouwen. Die droom kan werkelijkheid worden met gedurfde overnames en vervolgens keihard snijden in de kosten. Dat gecombineerd met een zeer veeleisende managementstijl, waarbij het uiterste wordt gevraagd van medewerkers. Wie niet mee kan komen, vliegt er onherroepelijk uit.
Of zoals Lemann het ooit in het tijdschrift Fortune verwoordde: 'Je bent altijd aan het rennen, altijd tegen een limiet aan. Je werkt heel hard en wordt voortdurend beoordeeld. Dat vinden mensen leuk of juist niet.'
'Brito' - hij wordt niet graag Carlos of meneer Brito genoemd - geldt inmiddels als de vaandeldrager van deze managementfilosofie. De ambitieuze Braziliaan gedijt opperbest in zo'n hypercompetitieve omgeving. Hij klom dan ook snel op in de rangorde van het uitdijende bierimperium van Lemann en zijn kompanen.
Overnemen en snijden
Brahma groeide onderwijl als kool, vooral door een reeks overnames, waar Brito vaak nauw bij betrokken was. De zieltogende brouwer werkte zich eerst op tot een machtige regionale speler, AmBev. Vervolgens ging het bedrijf in 2004 samen met het Belgische Interbrew - bekend van Jupiler en Stella Artois - en werd het omgedoopt tot InBev. Een jaar later werd Brito ceo van het bedrijf.
Met hem aan het roer werd steeds duidelijker dat de slogan 'dream big' geen loze kreet was. Brito schrikt niet terug voor megaovernames, zoals in 2008 toen hij $52 mrd neertelde voor Anheuser-Busch (o.a. Budweiser) en later nog eens toen hij voor £79 mrd zijn grote concurrent SABMiller (o.a. Foster's en Pilsner Urquell) kocht. Het gevolg was een enorme schuldenlast. Daarom zou het Belgische bedrijf nu een aparte beursnotering voor zijn Aziatische tak overwegen, aldus persbureau Bloomberg op 11 januari.
Na elke overname gaat het mes in de prooi. Brito snijdt rigoureus in de kosten. Hij is ook een groot liefhebber van het zogeheten 'zero based budgetting': alle budgetten worden jaarlijks op nul gezet en iedere uitgave moet eerst worden verantwoord. Die methode heeft inmiddels school gemaakt in grote delen van het bedrijfsleven, maar als je er een gezicht op zou moeten plakken, zou het dat van Brito zijn.
Indianenverhalen
Zijn extreme aandacht voor kostenbesparingen leidde de afgelopen jaren tot indianenverhalen over medewerkers die nog geen inktpatroon in een printer mochten vervangen zonder eerst budget daarvoor aan te vragen. Of die verhalen nu waar zijn of niet, AB InBev is een razend efficiënt bedrijf en daardoor zeer winstgevend.
Lemann is er dan ook ruimschoots in geslaagd de rijkste man van Brazilië te worden. En zijn protegé Brito heeft ook een vermogen met vele nullen. Hij zou allang niet meer hoeven werken, maar dat doet hij wel. Hij is niet 'too rich to care', zoals hij sommige managers typeerde, die hij eruit heeft gegooid.
Brito eist volledige toewijding aan het bedrijf, van zijn medewerkers, maar ook van zichzelf. 'Mijn leven is het bedrijf en mijn gezin', zei hij een paar jaar terug tegen de Financial Times. Hij heeft geen hobby's, behalve dagelijks een half uur rennen op een loopband.
Opgestroopte mouwen
Voor een topman van een miljardenbedrijf oogt Brito opvallend informeel. Zijn vaste outfit is een verzorgde, maar casual broek met daarop blauw overhemd, de mouwen opgerold. Jarenlang droeg hij om zijn pols een geel bandje met de woorden 'I believe'.
Dat informele zit ook in zijn werkwijze. Op het kantoor van AB InBev aan Fifth Avenue in Manhattan zit hij aan een grote tafel midden op de werkvloer, met zijn belangrijkste medewerkers direct naast hem. 'Zo kunnen ideeën vrijelijk vloeien en ontstaan vergaderingen spontaan', vertelde hij ooit aan studenten van zijn alma mater Stanford. 'Geen gesloten deuren, dan krijg je ook geen geroddel.'
Hij moedigt werknemers aan om het management kritisch te ondervragen. Op zijn beurt spant Brito zich in om veelbelovende medewerkers al op jonge leeftijd veel verantwoordelijkheid te geven. Maar dan moeten ze wel leveren. We hebben geen 'feel good department', dat alle mislukkingen met de mantel der liefde bedekt, zei hij tijdens diezelfde toespraak.