NVM: oplopende huizenprijzen groot probleem voor starters
’Woningmarkt in 2020 op slot’
Foto: ANP Ruben Eg
Amsterdam - De huizenmarkt is binnen vier jaar volkomen vastgeroest als er voor starters niets verandert. „Het kantelpunt is al bereikt”, waarschuwt de Nederlandse Vereniging van Makelaars en Taxateurs (NVM).
Door de alleen maar oplopende huizenprijzen in met name de steden valt er voor starters op de woningmarkt nu al steeds minder te kopen. Als er niet wordt ingegrepen, is kopen in 2020 voor starters in het hele land onmogelijk, verwacht de NVM. Dit komt niet alleen door de verwachte hogere huizenprijzen, maar ook omdat starters dan nóg minder kunnen lenen en de rente ooit weer gaat stijgen.
Hypotheekverstrekkers nemen de komende jaren een studieschuld van naar verwachting gemiddeld 15.000 euro mee in de kredietwaardigheid van afgestudeerden die een eerste huis willen kopen.
„Waar de studieschuld voorheen grotendeels een gift was, is die nu een volledige lening”, schetst NVM-voorzitter Ger Jaarsma de voor starters verslechterende koopsituatie.
Nu kunnen jongere kopers door het grote woningtekort en hoge prijzen in de steden ’vijf tot tien kilometer verderop’ nog wel iets vinden, stelt Jaarsma. „Maar als de komende jaren de economie en welvaart groeien, gaan de huizenprijzen in het hele land omhoog. Als ook de historisch lage rente stijgt, is er voor starters straks nergens in het land nog een betaalbare woning te vinden.”
Zorgelijk
Als starters niet meer kunnen kopen, draait de net opgeleefde woningmarkt volledig en waarschijnlijk voor vele jaren op slot. Starters zijn traditioneel goed voor ongeveer de helft van het aantal woningaankopen. „Dit percentage loopt nu al terug. En dat is zorgelijk, omdat ook stellen met kinderen die groter willen wonen hun woning hierdoor steeds minder makkelijk kunnen verkopen”, benadrukt Jaarsma.
De situatie breidt uit naar de hele woonmarkt als starters niet alleen in goedkopere koopwoningen blijven zitten, maar ook de vrije huursector overspoelen. Peter Boelhouwer, hoogleraar huizenmarkt aan de TU Delft, mist de urgentie over de steeds groter wordende problematiek. „Er is veel te weinig aandacht voor. Het kost een tijdje om woningbouw op gang te brengen. Hoe langer je wacht, des te groter het probleem wordt. Je had eigenlijk gisteren al moeten beginnen. Er liggen heel veel locaties klaar om te worden bebouwd. De beloofde groei van bouwvergunningen en -productie is er niet. Overheden moeten stimuleren dat dit nu zo snel mogelijk gebeurt.”
De NVM roept op tot grondige herziening van de financieringsmogelijkheden. Onder meer door het mogelijk te maken de woning mee te nemen in de pensioenopbouw. Jaarsma: „Daarbij moeten koopkosten aftrekbaar worden, zoals die voor de makelaar en notaris of de overdrachtsbelasting. En er moeten heldere regels komen om meer te kunnen lenen voor een woning. Het is mogelijk om meer te lenen dan 4,3 keer het jaarinkomen, maar het is onduidelijk wanneer. Toezichthouders moeten duidelijk maken dat bijvoorbeeld samenwonen via onderhuur een goede reden is om meer te kunnen lenen.”
Bron: DFT Premium