Na Iowa en New Hampshire is Nevada de derde staat in de race voor de Republikeinse nominatie voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen. In de ‘Silver State’ zullen huidig koploper Donald Trump en zijn enige nog overgebleven uitdager, ex-VN-ambassadrice Nikki Haley, het echter niet tegen elkaar opnemen. Beiden hebben zich namelijk ingeschreven voor een andere voorverkiezing, waardoor ze elkaar ontlopen. Hoe kan dat?
Sinds 2008 organiseert Nevada als eerste staat in het westen van de Verenigde Staten voorverkiezingen. Dat was tot en met de vorige stembusslag in 2020 een caucus, waarbij kiezers op vooraf vastgelegde momenten verzamelen blazen om naar speeches van vertegenwoordigers te luisteren en nadien hun stem uit te brengen.
Maar onder invloed van voormalig Democratisch zwaargewicht en Senaatsleider Harry Reid switchte de staat in 2021 echter naar een primary, zeg maar een ‘gewone’ voorverkiezing. Die primary werd ook in de wet verankerd, maar de Republikeinse partij in Nevada ging daar niet mee akkoord en trok naar de rechter. Uiteindelijk werd de rechtszaak stopgezet omdat de Republikeinse afdeling het fiat kreeg om nog steeds een caucus te organiseren, zolang er óók maar een primary werd gehouden.
Twee verschillende dagen?
Een primary én een caucus in Nevada dus. Daardoor houden de Republikeinen deze week dus twee verschillende voorverkiezingen: een door de staat verplichte primary op 6 februari en een door de lokale partij georganiseerde caucus op 8 februari. De kandidaten moeten wél kiezen: de Republikeinse partij heeft beslist dat zij slechts aan één van beide stembusslagen mogen deelnemen.
Volgende Republikeinse voorverkiezing in Nevada.
Wat doen Trump en Haley dan?
Trump en Haley kiezen elk voor een andere voorverkiezing en komen dus niet rechtstreeks tegenover elkaar te staan. Trump neemt deel aan de caucus, terwijl Haley kiest voor de primary. Ze beweert namelijk dat de caucus op maat van Trump zou zijn gemaakt.
Zo is de voorzitter van de lokale Republikeinse partij, Michael McDonald, een van de ‘valse kiesmannen’ die Trump had aangepord om, ondanks zijn verlies, bij de presidentsverkiezingen in 2020 voor hem te stemmen. Daarnaast beschikt de ex-president ook over meer vurige supporters die er geen probleem van maken om een avond uit te trekken om hun kandidaat te steunen, terwijl er bij de primary ook via de post kan worden gestemd.
Overigens is Haley helemaal niet aanwezig in Nevada om campagne te voeren. Zij zet momenteel al alles in op haar thuisstaat South Carolina, waar de volgende Republikeinse voorverkiezing op 24 februari plaatsvindt.
Wie kan winnen?
Het unieke karakter van twee verschillende voorverkiezingen maakt dat de kans bestaat dat deze week zowel Haley als Trump als winnaar in Nevada zal worden uitgeroepen. Haley als winnaar in de primary vandaag, en Trump als winnaar van de caucus donderdag.
Dat Trump donderdag wint op de caucus lijkt een evidentie te zijn. Bij de primary zal op het stembiljet ook ‘geen van bovenstaande’ een optie zijn op het stembiljet. Een groot aantal Republikeinse stemmen voor die optie in plaats van voor Haley zou voor haar een pijnlijke kaakslag kunnen betekenen.
Wat staat er op het spel?
Tijdens de voorverkiezingen verdelen de staten een vooraf bepaald aantal afgevaardigden onder de kandidaten. Het zijn die afgevaardigden die op de Republikeinse Conventie in juli met hun stem uiteindelijk de nominatie van de partij zullen kiezen. Wie 1.215 afgevaardigden achter zijn naam weet te zetten, wordt de presidentskandidaat.
In Nevada zijn 26 delegates te verdelen. Maar het is de lokale partijafdeling die beslist waar die te verdienen afgevaardigden op het spel staan, en er is gekozen om ze toe te kennen bij de caucus. Dat betekent dus dat Haley sowieso geen afgevaardigden kan oppikken en de 26 afgevaardigden dus voor het oprapen liggen voor Trump.
Trump heeft na Iowa en New Hampshire al 33 afgevaardigden en zal zijn voorsprong op Haley, met 17 delegates, dus nog vergroten.